Wyniki badań naukowych – zanim opublikowane zostaną w opasłych tomach, obejmujących podsumowania wielu projektów – najczęściej prezentowane są przez autorów w artykułach naukowych i popularno-naukowych. Tak też jest i tym razem. Zapraszam do zapoznania się ze szczegółowymi wynikami moich badań.
Krzyżowanie pośród tańca. Kim byli adresaci „Homilii paschalnej” Melitona z Sardes?
Jedną z największych atrakcji dzisiejszego Sartu, znanego niegdyś jako Sardes, miasta leżącego zaledwie 90 kilometrów na wschód od Izmiru, są ruiny synagogi. Pokaźnych rozmiarów budowlę postawiono tu w połowie II stulecia po Chr., a więc dokładnie w latach, kiedy chrześcijańskiej gminie w mieście przewodził biskup Meliton. Dom zgromadzeń wyznawców judaizmu imponuje wielkością i wspaniałymi ornamentami.…
„Poznaj, chrześcijaninie, godność swoją”. Refleksje nad Pawłowym hymnem o uniżeniu (Flp 2, 6-11)
Prawie 1500 lat temu papież św. Leon Wielki w dniu Bożego Narodzenia zachęcał: Agnosce, oh, christiane, dignitatem tuam! („Poznaj swoją godność, chrześcijaninie!”), a następnie dodawał: „Stałeś się uczestnikiem Boskiej natury, porzuć więc wyrodne obyczaje dawnego upodlenia i już do nich nie powracaj. Pomnij, jakiej to Głowy i jakiego Ciała jesteś członkiem. Pamiętaj, że zostałeś wydarty…
Abraham i Józef. Mężowie zaufania
fot. M. Rosik Abraham opuścił chaldejskie Ur, by powędrować do Kanaanu. Józef opuścił Kanaan, by udać się do Egiptu. Abraham bardzo długo czekał na syna, którego urodziła podeszła w latach Sara. Józef tuż po swym ślubie pieścił na kolanach Jezusa, którego poczęła młodziutka Maryja. Abraham był gotów zabić własne dziecko w dowód posłuszeństwa Bogu. Józef…
Biblijna ikona piękna Maryi
Znaczącą rolę w starożytnym widzeniu świata odgrywała kategoria piękna. W mitologii greckiej charyty stały się uosobieniem piękna. Ich nazwa zaczerpnięta została z terminu charis, czyli „piękno”, „wdzięk”. Odpowiednikiem greckiej charis jest łaciński termin gratia. Zarówno grecki, jak i łacińskie wyraz oznaczający piękno, w języku chrześcijaństwa zaczął być odczytywany w kluczu religijnym i stał się synonimem…
Czy Fiscus Iudaicus w latach 70/71-98 po Chr. wpłynął na rozejście się dróg judaizmu i chrześcijaństwa? Studium historyczno-teologiczne
Badania nad rozchodzeniem się dróg Kościoła i Synagogi w I i na początku II stulecia określa się w ostatnich dekadach angielskim sformułowaniem the parting of the ways. Określenie to rozpowszechnione zostało na sympozjum zorganizowanym w Durham University we wrześniu 1989 roku. Materiały z tego spotkania zostały opublikowane pod tytułem Jews and Christians. The Parting of…
Egipscy terapeuci
Judaizm, jako religia pozbawiona dogmatów w chrześcijańskim rozumieniu tego słowa, sprzyjał powstawaniu różnych ugrupowań o charakterze religijnym, które niejednokrotnie odznaczały się pewnym stopniem politycznego zaangażowania. Największe, jak się powszechnie przypuszcza, wpływy na kształt instytucji religijnych i na myśl teologiczną judaizmu w czasach Jezusa mieli faryzeusze. Józef Flawiusz mówi zasadniczo o „trzech filozofiach”: „Są bowiem…
Fantázia čistej lásky
Keď si večer pri tlmenom svetle stolnej lampy prevraciam stránky Pavlových listov, skrsne mi v hlave neteologická otázka: „Bol Pavol z Tarzu niekedy zamilovaný? Tak obyčajne, ľudsky zamilovaný do nejakej ženy?” Zrejme nenájdeme jednoznačnú odpoveď. Vieme, že sa rozhodol žiť v bezženstve pre Krista. Vieme však aj to, že o láske dokázal písať s veľkým…
Literatura epistolarna Nowego Testamentu
Janusz Czerski. Literatura epistolarna Nowego Testamentu, Opole 2013 Książka ks. Janusza Czerskiego na temat literatury epistolarnej Nowego Testamentu ukazała się w serii wydawniczej Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego. Oprócz „Wprowadzenia” książka przedstawia w kolejnych rozdziałach epistolografię starożytną, środowisko św. Pawła, jego życie, działalność i osobowość oraz charakterystykę literacką jego listów. Ta ostatnia część stanowi oczywiście zasadniczy zręb pracy.…
Janusz Lemański, Księga Rodzaju
Janusz Lemański, Księga Rodzaju. Wstęp, przekład z oryginału, komentarz, Nowy Komentarz Biblijny I/1, Rozdziały 1-11, Częstochowa 2013, ss. 571. Książka ks. Janusza Lemańskiego – komentarz do Księgi Rodzaju, a dokładniej do pierwszych jedenastu rozdziałów tej księgi, zwanych „prehistorią biblijną” – została przygotowana do wydania w prestiżowej serii wydawniczej Nowy Komentarz Biblijny. Redaktorzy serii (na czele…
Żydzi w europejskiej części Cesarstwa Rzymskiego
Ciecieląg, Żydzi w europejskiej części Cesarstwa Rzymskiego, Biblioteka Zwojów. Tło Nowego Testamentu 16, The Enigma Press, Kraków – Mogilany, ss. 307 Jerzy Ciecieląg od wielu lat zajmuje się problematyką żydowską w starożytności. Jego dotychczasowe, cenione przez znawców problematyki, prace ukazują zamiłowanie do historii narodu wybranego (wystarczy wspomnieć kilka monografii: Polityczne dziedzictwo Heroda Wielkiego. Palestyna…