Na początku ubiegłego stulecia niemiecki uczony Rudolf Bultmann, który wykładał przez pewien czas we Wrocławiu (tu przypuszczalnie powstało jego główne dzieło Die Geschichte der synoptischen Tradition, wydane w 1921 w Getyndze), wysunął postulat, zwany socjologicznym. Postulat ten głosi, iż pierwotna wspólnota chrześcijańska była twórcza, czyli sama wytwarzała tradycje o Jezusie z Nazaretu. Środowiskiem powstania nauk Jezusa czy opowiadań o Jego cudach (Sitz im Leben, „środowisko życiowe”) nie były – zdaniem Bultmanna – wydarzenia historyczne, lecz pomysłowość wspólnoty. Innymi słowy, nieco upraszczając, to uczniowie wymyślili nauczanie i działalność cudotwórczą Jezusa, który wcale nie powstał z martwych. Zaczęli głosić te wymyślone tradycje i w ten sposób gromadzili wokół siebie nowych wyznawców.
Tak radykalne tezy niemieckiego biblisty dają się łatwo podważyć dzięki metodom prezentowanym w niniejszym artykule. W przypadku Ewangelii metody te pozwalają jasno wyodrębnić trzy etapy kształtowania się tekstu natchnionego.
PROCES KSZTAŁTOWANIA SIĘ EWANGELII |
1. Życie i publiczna działalność Jezusa z Nazaretu |
2. Przekaz ustny i kształtowanie się pierwszych tzw. małych form literackich |
3. Ostateczna redakcja dzieł ewangelistów |
Oprócz metody historyczno-krytycznej, przedstawione tu zostały metody literackie (strukturalne i semantyczne. Omówiono także główne dyscypliny biblijne, do których zaliczyć należy filologię, krytykę tekstu, egzegezę, historię zbawienia i teologię biblijną.
[fragment]
„Metody i dyscypliny współczesnej biblistyki”, w: Gdy otwierasz Biblię. Aby lepiej słyszeć słowo Pana, red. H. Lempa, Wrocław 1995, 95-99.
Polub stronę na Facebook