Wyniki badań naukowych – zanim opublikowane zostaną w opasłych tomach, obejmujących podsumowania wielu projektów – najczęściej prezentowane są przez autorów w artykułach naukowych i popularno-naukowych. Tak też jest i tym razem. Zapraszam do zapoznania się ze szczegółowymi wynikami moich badań.
„Manus Dei (?)” w opowiadaniu o uczcie Baltazara (Dan 5,1-30)
Opowiadanie o uczcie wystawionej przez ostatniego króla babilońskiego Baltazara (555-539 p.n.e.), zapisane zostało na kartach księgi proroka Daniela (Dan 5,1-30), której ostateczna redakcja przypada na lata 170-160 p.n.e., a więc na okres machabejski. Pod postacią Baltazara (a także wcześniej opisywanego w księdze Nabuchodonozora) i jego dworu należy dopatrywać się niedwuznacznych aluzji do Antiocha IV Epifanesa…
MARYJA W ŁUKASZOWEJ NARRACJI O NARODZENIU JEZUSA (ŁK 2,1-7)
Jednym z najistotniejszych źródeł tradycji ewangelijnej dla studiów mariologicznych jest Łukaszowa Ewangelia Dziecięctwa (Łk 1-2). Święty Łukasz buduje narrację układając ją w dwa paralelnie prowadzone wątki; pierwszy związany jest z postacią Jana Chrzciciela, drugi z osobą Jezusa. W obydwu wypadkach po opisie zwiastowania i narodzenia następuje relacja (lub wzmianka) o obrzezaniu[1]. Z wątkami tymi złączone…
OCZYSZCZENIE ŚWIĄTYNI (MK 11,15-18) JAKO ZAPOWIEDŹ JEJ ZBURZENIA
W geograficznym schemacie dzieła Markowego relacje z wydarzeń z życia Jezusa związanych ze świątynią zamieszczone są przy końcu Jego publicznej działalności. Jezus przybywa do Jerozolimy, by tam dopełnić swej misji. Po uroczystym wjeździe do miasta (11,1-11) Jezus – jako „Pan świątyni” – „obejrzał wszystko, a że pora była już późna, wyszedł razem z Dwunastoma do…
Robert F. O’Toole, S.J., L’unità della teologia di Luca
Un’analisi del Vangelo e degli Atti, Editrice Elle Di Ci, Torino1994, ss. 263. Robert F. O’Toole jest docentem teologii Uniwersytetu St. Luis (USA); od kilku lat pełni funkcję rektora Papieskiego Instytutu Biblijnego w Rzymie. W środowisku biblistów znany jest przede wszystkim ze swoich studiów nad dwudziełem Łukasza (Łk – Dz). Publikuje w znanych na świecie…
„Posłany, aby zaświadczyć o Światłości” (J 1, 8)
Postać Jana Chrzciciela we współczesnej literaturze egzegetycznej Zainteresowanie postacią Jana Chrzciciela było żywe w I wieku nie tylko wśród chrześcijan. Józef Flawiusz pisał o nim: „Niektórzy Żydzi utrzymują, że ruinę oddziałów Heroda należałoby przypisać karze boskiej, jako sprawiedliwą zemstę za śmierć, którą zgotował [Herod] Janowi zwanemu Chrzcicielem” (Ant. Jud. 18,7,2; tłum. własne). Zainteresowanie to wcale…
STAROTESTAMENTOWI PROROCY O NOWYM PRZYMIERZU
fot. M. Rosik Temat przymierza należy do centralnych zagadnień teologicznych Starego Testamentu. W. Eichrodt całość orędzia teologicznego Biblii Hebrajskiej ujmuje w kategorie przymierza[1]. Kontynuatorami tej linii interpretacyjnej są dziś m. in. P. Bovati i B. Costacurta. Temat ten ze szczególnym upodobaniem podejmują księgi prorockie. Prorocy widzą w zburzeniu Jerozolimy (zwłaszcza świątyni), wygnaniu i diasporze konsekwencje…
Starożytne przekłady syryjskie Modlitwy Pańskiej [Mt 6, 5-15 (9b-13)]
Starożytne przekłady Nowego Testamentu nie tylko świadczą o intensywnej ekspansji chrześcijaństwa poza ziemię Jezusa, ale zbliżają do zrozumienia, w jaki sposób odczytywano Jego słowa w czasach względnie Mu bliskich. Gdy mamy do czynienia z przekładami należącymi do semickiej grupy językowej, możemy z dużym prawdopodobieństwem przypuszczać, że odnajdziemy w nich ślady mentalności podobnej do aramejskiej, na…
NIEDZIELA PALMOWA A
Osioł i Król Był genialnym pisarzem i utalentowanym pilotem. Gdy miał dwanaście lat, swojemu rowerowi przyprawił skrzydła, bo myślał, że tak wzniesie się w powietrze. Miłośnik przygód, Antoine de Saint-Exupéry poczynił w swej powieści, która jest jednocześnie traktatem filozoficznym zatytułowanym „Twierdza”, ciekawą uwagę: Nic nie ma sensu, jeśli nie angażuje naszego ciała i umysłu. Przygoda…
„Plemię żmijowe” i psie wymiociny czyli o funkcji antycznej inwektywy
Sięgając po starożytne pisma chrześcijan i Żydów (z Biblią włącznie), nie sposób nie natknąć się na inwektywy, zarówno te proste, jak i bardziej rozwinięte. Współczesny czytelnik może być wstrząśnięty niektórymi epitetami lub porównaniami. Reakcja ta przybrać może łagodniejszą formę, gdy przyjrzymy się roli inwektywy w antyku w ogóle. Starożytni pisarze, zarówno greccy, rzymscy, chrześcijańscy…
Вогнище конфлікту між Церквою і Синагогою (до 135 року)
Перше століття існування християнства і розвитку Церкви в Сиро-Палестинському регіоні, а також в басейні Середземного моря позначене зростаючим конфліктом з юдаїзмом, який у той час переживає одну з найбільших криз у своїй історії. Її кульмінаційна точка припала на знищення Єрусалиму, а разом із ним єрусалимського храму. Розходження шляхів молодої Церкви й – умовно кажучи –…