Nazarejczycy czy heretycy? W kwestii Birkat ha-minim

  Z akademią w Jabne, działającą po upadku świątyni jerozolimskiej w 70 r. po Chr. do czasów drugiego powstania żydowskiego (132-135 po Chr.), wiążą się liczne epizody, których korzenie zakotwiczone są w postawach antychrześcijańskich. Ponieważ drogi Synagogi i Kościoła rozchodziły się coraz bardziej, wzajemna niechęć rosła. Poniżej zatrzymano się nad jednym z faktów, związanym z …

O Anselma Grüna czytaniu Biblii

Niewystarczalność metody historyczno-krytycznej w analizie tekstów biblijnych powoduje, że egzegeci (i w ogóle teologowie) sięgają po metody nowe. Jedną z nich jest tzw. lektura egzystencjalna. Spośród różnych nurtów takiej lektury, w naszym kraju wydaje się przybierać na sile interpretacja Pisma świętego z perspektywy psychoanalizy, zwana powszechnie „interpretacją w duchu psychologii głębi”. Wystarczy spojrzeć na półki …

Osiem błogosławieństw. Istota życia chrześcijańskiego

Ks. Tomasz Hergesel, Osiem błogosławieństw. Istota życia chrześcijańskiego, Wrocław 1999, ss. 126      Papieska Komisja Biblijna w swoich dokumentach przypomina, że zadaniem egzegety jest nie tylko dokonywanie głębokiej analizy tekstów biblijnych, ale odczytywanie ich w taki sposób, aby – nie tracąc niczego z sensu zamierzonego przez ich Autorów – odpowiadały na pytania i potrzeby naszych czasów. …

Post

Zasadniczo post oznacza praktykę religijną polegającą na powstrzymaniu się od spożywania posiłków i napojów przez określony wcześniej czas. Podejmowany jest przede wszystkim po to, aby „upokorzyć swoją duszę” (Kpł 16,29). Człowiek powstrzymuje się od spożywania posiłków przez cały dzień (Sdz 20,26; 2Sm 12,16; Jn 3,7) lub przez dłuższy okres, aby wyrazić postawę zależności od Boga. …

PROGRESSIVA MANIFESTATIO RESURRECTIONIS CHRISTI

PROGRESSIVA MANIFESTATIO RESURRECTIONIS CHRISTI Die Rolle von Petrus, Jakobus und Johannes im Werk des Markus Die drei Narrationen des Evangeliums nach Markus erzählen von Ereignissen, deren Zeugen von dem Apostelkreis nur Petrus, Jakobus und Johannes waren. Markus erwähnt diese Jünger Jesu natürlich auch bei vielen anderen Gelegenheiten, gewöhnlich ist dann aber die Rede von den …

Przy dźwiękach Dawidowej harfy. Błogosławieni i przeklinani w Psalmach

W krajach Żyznego Półksiężyca, a więc również w starożytnym Izraelu, wypowiadanemu słowu przypisywano moc sprawczą. Przekonanie to znalazło swój wyraz już na pierwszej stronicy Biblii: „Rzekł Bóg… – i stało się…”. Również słowu ludzkiemu przypisywano podobne właściwości. Wierzono, że gdy ktoś został pobłogosławiony – spotka go pomyślność i dobrobyt, gdy kogoś przeklinano – przyjdzie na …

Świętość w Biblii

W 1917 roku we Wrocławiu ukazała się książka Rudolfa Otto, należąca do klasyki badań nad świętością[1]. Nosi ona tytuł Das Heilige. Über das Irrationale in der Idee des Göttlichen und sein Verhältnis zum Rationalen (Świętość: elementy irracjonalne w pojęciu bóstwa i ich stosunek do elementów racjonalnych). Idea świętości zaproponowana przez Otto, niemieckiego fenomenologa, religioznawcę i …

Śladami wspólnoty Janowej

Ewangelia Janowa, jako powstała najpóźniej, jest najbardziej ze wszystkich dzieł ewangelistów przepracowana teologicznie. Różni się od synoptyków znacząco. Niektórzy egzegeci twierdzą, że autor czwartej ewangelii czerpał materiały z Marka[1]. Inni jednak nie zgadzają się z tym zdaniem, utrzymując, że Jan czerpał z podobnej, aczkolwiek niezależnej tradycji. To właśnie w niej znalazł materiał, którego nie zamieścili …

Spór o alegorię. Orygenes i rabini o Pieśni nad pieśniami

Mówi się o nim, że był pierwszym twórczym pisarsko wyznawcą Chrystusa, który pochodził z chrześcijańskiego domu. Jego ojciec Leonidas dał mu wykształcenie nie tylko matematyce, gramatyce i retoryce, ale także w myśleniu teologicznym i zasadach chrześcijańskiej wiary. Te ostatnie tak silnie zakotwiczyły się w sercu młodego wyznawcy, że niejednokrotnie odznaczył się on znacznym radykalizmem w …

Zagrożenia przy lekturze Biblii

„Kościół […] zawsze uważał i uważa Pisma Boże zgodnie z Tradycją świętą, za najwyższe prawidło swej wiary” (Dei Verbum 21). Rozwój biblistyki w ostatnich dziesięcioleciach, zwłaszcza po Soborze Watykańskim II, spowodował pogłębienie rozumienia wielu tekstów biblijnych i upowszechnienie samej lektury Pisma Świętego. Miłość do Biblii została rozpalona w wielu świeckich wiernych, zwłaszcza w ruchach religijnych …

Zasady interpretacji tekstu biblijnego i ich praktyczne wykorzystanie

  Każda księga biblijna przeniknięta jest symboliką, zwyczajami czasów, w których była pisana, a także kultury dalekiej od umysłu ukształtowanego w oparciu o grecko-rzymskie wzorce. Stąd przy osobistej lekturze Biblii mogą pojawiać się trudności we właściwym odczytaniu przesłania tekstu, a także umiejętnym zastosowaniu do konkretnej sytuacji czytelnika. Warto więc przyjrzeć się przynajmniej niektórym zasadom interpretacji …

OJCIEC, KTÓRY POCIĄGA DO CHRYSTUSA (J6, 44) – KILKA REFLEKSJI EGZEGETYCZNYCH

Św. Jan w kontekście mowy eucharystycznej (J 6) zamieszcza wypowiedź Jezusa: Nikt nie może przyjść do Mnie, jeśli go nie pociągnie Ojciec (J 6,44a). Właściwą interpretację logionu mogą przybliżyć nam odcienie znaczeniowe czasownika elkein, przyciągnąć. Koniecznym więc będzie sięgnięcie do kluczowych tekstów Starego i Nowego Testamentu, w których słowo to się pojawia, a następnie odczytanie …

Grota Jana Chrzciciela

W 1999 roku Reuven Kalifon, nauczyciel z kibucu Tzuba, wskazał angielskim archeologom tajemniczą jaskinię, którą odnaleźli jego uczniowie. Sprawą zainteresował się Shimon Gibson. To on właśnie postawił tezę, że chodzi o grotę, w której swą działalność prowadził Jan Chrzciciel. Jego książka The Cave of John the Baptist zawiera błyskotliwe stwierdzenie: „Składając razem najnowsze fakty archeologiczne …

„Nie pożądaj … żadnej rzeczy bliźniego twego”

Na pierwszy rzut oka wydawać by się mogło, że dziesiąte przykazanie Dekalogu jest powtórzeniem siódmego. Nakaz „nie kradnij” (Wj 20,15) wydaje się zawierać niemal tę samą myśl, co przykazanie „Nie pożądaj … żadnej rzeczy bliźniego twego” (Wj 20,17). Bliższa analiza kontekstu i terminologii prowadzi jednak do wniosku, że obydwa przykazania mogą dotyczyć zupełnie różnych sytuacji. …

Saulius Tarsietis susitinka Kristu. Reflksijos pagaj Apd 9, 1-9

  Skaitydamas Luko pasakojimą apie Sauliaus tarsiečio patirtį prie Damasko vartų, skaitytojas dažnai prieš akis regi Michelangelo Merisi, vadinto Caravaggio, drobę, kurią gali pamatyti Romos Maria del Popolo bažnyčios lankytojai. Pagrindinis paveikslo, nutapyto 1600-1601 m., veikėjas, kaip būtų galima tikėtis, yra ne tas, kuris vėliau taps tautų apaštalu, ir net ne prisikėlęs Kristus (paveiksle jo …