Nowa publikacja Kaliny Wojciechowskiej i ks. Mariusza Rosika pt. „Oczekując miłosierdzia. Komentarz strukturalny do Listu św. Judy” jest dziełem bez precedensu nie tylko w biblistyce polskiej, ale także światowej. Dwadzieścia pięć wersetów zawartych w Liście św. Judy doczekało się odrębnego i obszernego komentarza, który otwiera okno na fascynujący świat apokaliptyki żydowskiej, judaizmu hellenistycznego, literatury grecko-rzymskiej oraz tekstów patrystycznych.
Tekst czyta się z dużym zainteresowaniem i podziwem dla kunsztu egzegetycznego i erudycji autorów. Niniejszy komentarz pozwala lepiej zrozumieć zachwyt Orygenesa, który określił list św. Judy jako tekst „pełen słów niebiańskiej łaski” (Komentarz do Ewangelii Mateusza X, 17). List św. Judy, który nie ma zbyt wielu opracowań i często w komentarzach jest łączony z 2 Listem św. Piotra lub innymi listami katolickim doczekał się poważnego potraktowania. Na uwagę zasługuje fakt, że autorzy niniejszego Komentarza pochodzą z różnych tradycji – luterańskiej i katolickiej – co pozwala na osadzenie analizowanych treści w głębszym kontekście ekumenicznym oraz na formułowanie wniosków w szerszej perspektywie kulturowej. Dzięki temu zaprezentowany Komentarz jest w wielu punktach nowatorski i zachwyca „naukową świeżością” . Autorzy wykorzystują najnowszą literaturę specjalistyczną, aby na jej bazie przedstawić własne, twórcze wnioski badawcze.
Komentarz złożony jest z dwóch części. W pierwszej części autorzy w sposób przystępny i klarowny wprowadzają w lekturę listu św. Judy podejmując zagadnienia związane z najstarszymi świadectwami tekstu, z kanonicznością, autorstwem, czasem powstania, adresatami oraz aspektami literackimi, zwłaszcza strukturą tekstu. Na bazie tego fundamentu zbudowana jest druga część dzieła, która stanowi już właściwy komentarz omawiający poszczególne wersety listu św. Judy. Dzięki wnikliwej analizie autorzy nie tylko przybliżają nam treść i interpretację tekstu, ale wnikają w intencje autora natchnionego zauważając jego predylekcję do stosowania trypletów, barwnych obrazów i paralelizmów o charakterze eksplikatywnym zaczerpniętych z tekstów biblijnych i pozabiblijnych.
Wnikając w głębię przesłania tej księgi biblijnej autorzy ukazują obecną w niej chrystologię preegzystencjalną pozostającą w harmonii z apokaliptyką i eschatologią. Analizy tekstu greckiego w kontekście Biblii hebrajskiej i LXX są prowadzone na najwyższym światowym poziomie. Wprowadzenie do komentarza w formie kursywy żydowskich i greckich tekstów literatury międzytestamentalnej oraz tekstow literatury wczesnochrześcijańskiej stanowi wielką pomoc dla czytelnika w możliwości porównania objaśnianych kwestii. Zwrócenie uwagi w komentarzu na strukturę koncentryczną tekstu, na jego retorykę i funkcjonowanie w niektórych fragmentach jako swoistego midraszu ukazuje kunszt literacki autora natchnionego. Komentarz podkreśla dynamikę i progresywność soteriologii zaprezentowanej w liście św. Judy, co stanowi istotny klucz hermeneutyczny do percepcji Bożego objawienia. Interpretacja tekstu Judy w perspektywie historycznej, soteriologiczno-eschatologicznej oraz chrystologicznej ukazuje jego bogactwo i dobrze przemyślaną konstrukcję. Ukazanie relacji pomiędzy sądem a historią zbawienia stanowi bardzo aktualną rzeczywistość dla świata XXI wieku – zwłaszcza dla obecnej sytuacji pandemii, którą przeżywamy.
Mamy nadzieję, że autorzy niniejszego capolavoro podejmą się komentowania kolejnych antilegomenów Euzebiusza z Cezarei.
ks. prof. dr hab. Mirosław Wróbel, Katolicki Uniwersytet Lubelski
Polub stronę na Facebook