Wielbłąd natchniony

fot. M. Rosik Przestrzegając przed niebezpieczeństwem bogactw, Jezus uzasadniał, że „łatwiej jest wielbłądowi przejść przez ucho igielne niż bogatemu wejść do królestwa Bożego” (Mk 10,25). Niemal w każdym komentarzu biblijnym znajdzie się wzmianka o bramie nazywanej Uchem Igielnym, przez którą z ledwością przechodziły pustynne garbusy. Jeśli nie były zbyt wielkie, a garb nie był nadto sterczący, …

Powroty w Ewangelii św. Łukasza

Ewangelia Łukasza rozpoczyna się od opisu sceny rozgrywającej się w świątyni jerozolimskiej – Zachariasz otrzymuje objawienie o narodzinach Jana Chrzciciela. Ewangelia ta także kończy się na scenie rozgrywającej się w świątyni – uczniowie Jezusa, wróciwszy z góry Oliwnej po wniebowstąpieniu, trwają w świątyni na modlitwie. Całe dzieło kończy się więc tam, gdzie się rozpoczęło. Czytelnik …

Początek literatury rabinicznej

Upadek świątyni jerozolimskiej w 70. roku w ogromnym stopniu wpłynął na kształt religii żydowskiej. W gruzach legła najważniejsza instytucja judaizmu, zaczęto więc poszukiwać nowych form praktykowania religijności. Nastąpił kres judaizmu biblijnego, skoncentrowanego właśnie wokół świątyni. W duchowej historii Żydów rozpoczął się nowy okres. Nadano mu miano judaizmu rabinicznego. Rabini, w większości potomkowie dawnych faryzeuszy, około …

W rytm muzyki starożytnego Izraela

Może się uważać za szczęściarza ten, komu podczas wizyty w Izraelu udało się przeżyć niezwykły wieczór – spotkanie z Beduinami. Te koczownicze plemiona arabskie żyją jeszcze na pustynnych i górzystych terenach dawnej Palestyny. Zajmują się głównie wypasem owiec. Zadziwiające, że nawet kilkudziesięcioosobowa grupa Beduinów potrafi posługiwać się sobie tylko zrozumiałym językiem i pielęgnować właściwe im …

U stóp Gamaliela

ADAM GRZEŚKOWIAK, „U stóp Gamaliela…” (Dz 22,3). Zastosowanie metod egzegezy żydowskiej w Pierwszym Liście do Koryntian (seria: Biblica et Judaica, „Bernardinum”, Pelplin 2017, ss. 592) ISBN 978-83-7823-943-7  W ostatnich dziesięcioleciach coraz bardziej nasila się w biblistyce i teologii nurt badań wzajemnych oddziaływań judaizmu (biblijnego, a także rabinicznego) i rodzącego się chrześcijaństwa, a co za tym idzie – …

Zbawienie

To było leniwe niedzielne popołudnie. Lipiec. Rok akademicki właśnie się skończył, więc udało mi się wyrwać nad polskie morze. Już pierwszego dnia pobytu rano odbyłem długi spacer wzdłuż brzegu, a po południu postanowiłem poznać pobliskie miejscowości. Choć minęła osiemnasta, słońce tkwiło jeszcze wysoko na niebie. Wszedłem do niewielkiego kościoła. I właśnie wtedy to usłyszałem. Déjà …

W Nim się wszystko spełniło

Kiedy Izraelici utracili niezależność państwową po najeździe Babilończyków w 586 roku przed Chr., rozpoczął się trwający dwadzieścia sześć wieków okres, w którym praktycznie nie posiadali własnego niezawisłego państwa, z wyjątkiem stosunkowo krótkiego czasu rządów Hasmoneuszy. Albo zamieszkiwali tereny nazwane przez Rzymian Palestyną jako poddani obcej władzy (babilońskiej, perskiej, helleńskiej, ptolemejskiej i seleukidzkiej, rzymskiej, bizantyjskiej, arabskiej, tureckiej, …

Eden – dramat początku

Z tym najbardziej podstawowym pytaniem – skąd zło w ogóle? – łączy się pytanie bardziej szczegółowe: skąd zło na świecie? Nie chodzi więc już o sam pierwiastek zła w wymiarze duchowym (bunt aniołów), ale o pytanie o zło w świecie zamieszkałym przez ludzi. Biblijny mit o upadku pierwszych ludzi (Rdz 3,1-24) daje najbardziej zasadniczą, aczkolwiek …

S. Bazyliński, Il giusto affronta l’ingiustizia

S. Bazyliński, Il giusto affronta l’ingiustizia. Studio di un tema salmico, (Analecta Biblica Studia 1), Gregorian & Biblical Press, Roma 2013, ss. 391 Sobór Watykański II zachęcał, aby przez częstą lekturę Pisma świętego „rozbudzać serdeczne i żywe umiłowanie Pisma świętego” (KL 24) tak, aby ci wszyscy, którzy „zajmują się pracowicie posługą słowa, dzięki wytrwałej lekturze i …

Co mówi Duch Święty do Kościoła w Polsce?

Apostoł Paweł więziony w Rzymie zdaje sobie doskonale sprawę, że zbliża się czas jego odejścia z tego świata. W 67 roku po Chr. pisze swój ostatni list. Jest to jego duchowy testament. Kieruje go do swojego wieloletniego towarzysza podróży i wiernego przyjaciela. To Paweł ustanowił Tymoteusza biskupem w Efezie. W tym ostatnim piśmie przypomina mu, …

Co Jezus robił w Fenicji? Tyr

Dawna Fenicja dziś (fot. M. Rosik) Na terenach Żyznego Półksiężyca początki kultury zwanej później fenicką zaznaczają się już na trzy tysiąclecia przed Chr. Obejmowała swym zasięgiem terytoria dzisiejszego Libanu, Syrii i Izraela. Zakwitła po przezwyciężeniu kryzysu politycznego i społecznego około 1100 roku p.n.e. Starożytny świat ma Fenicji wiele do zawdzięczenia. Tyr położony czterdzieści kilometrów na …

Piękny, wolny i zbuntowany

Początków zła na świecie nie można wyjaśnić bez odniesienia do dramatu ogrodu Eden. W chrześcijańskiej perspektywie każda próba poszukiwania odpowiedzi na pytanie o początek zła na ziemi musi dotknąć opowiadania z Księgi Rodzaju o upadku pierwszych rodziców (Rdz 3,1-24). Myśl ludzka jednak sięga dalej i pyta o zaistnienie zła w ogóle: posługując się mitycznym obrazem …

Atlas biblijny

Atlas biblijny, red. A. Linsenbarth, Instytut Geodezji i Kartografii – Wydawnictwo Bernardinum, Warszawa – Pelplin 2018, ISBN 978-83-60024-23-2, ss. 327 Rozmiłowany w przygodzie pilot, podróżnik i pisarz zarazem, Antoine de Saint-Exupéry w Ziemi, planecie ludzi pisał: „Jeśli w jakiejś glebie, a nie w żadnej innej, pomarańcze zapuszczają głębokie korzenie i wydają obfite owoce, to tamten teren …

Zbawienie nie tylko dla Żydów? Samaria

Kto na porośniętych niskimi krzewami wzgórzach Samarii wyciągnie ze swego plecaka przewodnik, by na wskazanej przez indeks stronie odnaleźć hasło „Samaria”, ten łatwo odnajdzie tam także określenie „kraina tranzytu”. Górzysty krajobraz opada łagodnie na zachodzie w dolinę nadmorską, na wschodzie zaś przylega do wąskiej doliny Jordanu. Nie ma jasnej granicy ani z Judeą, ani z …