Doskonali jak Ojciec 

Kazanie na górze, czyli Jezusowa mowa zapisana w trzech rozdziałach Ewangelii Mateusza (Mt 5-7) to najdłuższa mowa o podstawach chrześcijańskiej moralności Nauczyciela z Nazaretu. Ewangelista zapragnął ukazać Jezusa jako nowego Mojżesza. Jak Mojżesz niegdyś wyszedł na górę Synaj, by ludowi wybranemu – Izraelowi, dać Dekalog – Prawo starego przymierza, tak Jezus wychodzi na górę Błogosławieństw, …

Co łączy bahajów i karmelitów? Hajfa i Karmel

fot. M. Rosik Hajfa jest dużym miastem. Liczy dużo ponad dwieście tysięcy mieszkańców i stanowi trzeci co do wielkości port w Izraelu. Miasto nie jest wzmiankowane w Biblii. W II w. po Chr. nazywa się je „przystanią”, a Euzebiusz z Cezarei nadaje mu nazwę Kefa. W 1750 roku beduiński szejk el-Omar zniszczył osadę, gdyż jej …

Przebaczenie – naiwność czy klucz do uzdrowienia?

fot. M. Rosik Mędrzec Syrach na dwa wieki przed Chrystusem pisał: Gdy człowiek żywi złość przeciw drugiemu, jakże u Pana szukać będzie uzdrowienia (Syr 28,3). Czym zatem jest przebaczenie? Czy przebaczyć to znaczy zapomnieć wyrządzoną krzywdę? Czy w ogóle można zapomnieć zło, zadaną ranę? Czy może mamy być na tyle naiwni, by pozwolić się krzywdzić? Na …

Komu dopisuje szczęście? Góra Błogosławieństw

fot. M. Rosik Tradycja sytuuje miejsce, na którym Jezus wygłosić miał Kazanie na Górze (Mt 5,1 – 7,28), rozpoczynające się od ośmiu błogosławieństw, na niewielkim, pokrytym zielenią wzniesieniu wypiętrzającym się około sto pięćdziesiąt metrów ponad wody Jeziora Galilejskiego. Właśnie od błogosławieństw bierze nazwę całe wzniesienie. Stanowią one szczególny gatunek literacki, mający swój pierwowzór w świecie …

Gdzie rodził się współczesny judaizm? Tyberiada i Seforis

Miasto założone zostało w latach dwudziestych I stulecia przez Heroda Antypasa na cześć Tyberiusza. Pierwszymi mieszkańcami byli poganie. Żydzi nie mogli się tu osiedlać, gdyż miasto powstało na szczątkach dawnego cmentarza, a tego zakazywało żydowskie Prawo. W czasie pierwszego powstania żydowskiego (66-73 po Chr.) założono fortyfikacje, jednak okazały się niepotrzebne, gdyż mieszkańcy rychło się poddali. …

Żydowskie korzenie liturgii chrześcijańskiej

Nie ulega wątpliwości, że różne aspekty liturgii chrześcijańskiej zakorzenione są w religii Jezusa – w judaizmie. Chrześcijaństwo bowiem wyrasta z korzeni wiary Abrahama, Izaaka i Jakuba. I Jezusa. Spójrzmy więc na liturgię sprawowaną w Kościele właśnie przez pryzmat koncepcji i zwyczajów liturgicznych judaizmu praktykowanego w Palestynie I stulecia. Poniżej zatrzymano się najpierw na samej koncepcji …

Ostatnia Wieczerza – w czwartek czy piątek?

Pomiędzy Janem ewangelistą i synoptykami (Markiem, Mateuszem i Łukaszem) ujawnia się wyraźna różnica co do datowania Ostatniej Wieczerzy, którą Jezus spożył ze swymi uczniami. Według Marka (i konsekwentnie Mateusza i Łukasza) uczta ta miała miejsce w dniu, gdy zabijano baranki paschalne: „W pierwszy dzień Przaśników, kiedy ofiarowywano Paschę, zapytali Jezusa Jego uczniowie: ‘Gdzie chcesz, żebyśmy …

Dary Zmartwychwstałego. Ewangelia o wydarzeniach wielkanocnych

Mozaika na fasadzie katedry św. Marka przedstawia scenę zmartwychwstania. Chrystus w geście zwycięstwa nad światem ciemności ma uniesioną prawą dłoń. Z Jego postaci bije blask. Krzyż, który przytrzymuje lewą dłonią, tryumfuje nad całą sceną. Ze znaku śmierci przecież stał się krzyż znakiem miłości. Pastelowe kolory zmieszane z poświatą złota nadają majestatu i królewskiej chwały całej …

Oto nieludzki wyrok

Komu zależało na śmierci Jezusa? Jak wyglądały kulisy Jego procesu? Pewien żyjący w I wieku Żyd imieniem Jezus naraził się świątyni jerozolimskiej, występując publicznie przeciwko tej centralnej instytucji judaizmu biblijnego. Ów buntownik wołał: „Głos ze wschodu, głos z zachodu, głos od czterech wiatrów, głos przeciwko Jerozolimie i przeciwko Przybytkowi, głos przeciwko oblubieńcom i przeciwko oblubienicom, …

Wyobraźnia czystej miłości

Kiedy wieczorem przy punktowym świetle lampy na biurku przewracam karty listów Pawłowych, w mojej głowie rodzi się mało teologiczne pytanie: czy Szaweł z Tarsu był kiedykolwiek zakochany? Tak zwyczajnie, po ludzku, czy był zakochany w kobiecie? Chyba nie sposób znaleźć jednoznacznej odpowiedzi. Wiadomo, że ze względu na Chrystusa zdecydował się na życie w bezżeństwie. Wiadomo …

Charyzmatyczny rwetes. 50 lat później

Jan XXIII, zwany powszechnie „papieżem dobroci”, u początku swego pontyfikatu modlił się o nowe wylanie Ducha Świętego: Odnów w naszych dniach Twoje cuda, jakby przez nową Pięćdziesiątnicę. Spraw, aby Twój Kościół, będąc jednością i trwając na modlitwie z Maryją, Matką Jezusa, idąc za przewodnictwem świętego Piotra, mógł rozwijać królowanie naszego Boskiego Zbawiciela, królowanie prawdy i …

O literaturze i egzegezie żydowskiej

Z ks. Mariuszem Rosikiem i rabinem Icchakiem Rapoportem rozmawia Agata Szakiel (AS – Agata Szakiel; MR – Mariusz Rosik; IR – Icchak Rapoport) Książka „Wprowadzenie do literatury i egzegezy żydowskiej okresu biblijnego i rabinicznego” powstała dzięki współpracy dwóch wybitnych postaci – księdza prof. Mariusza Rosika oraz rabina Icchaka Rapoporta. O szacunku możemy mówić dopiero wtedy, …

Pan i we śnie darzy swych umiłowanych

Sen w starożytnej kulturze greckiej i żydowskiej Sen pojawia się już na pierwszych kartach Biblii. Bóg wkracza w historię pierwszego człowieka właśnie podczas jego snu. Na kartach Biblii sen odgrywa istotną rolę nie tylko wtedy, gdy towarzyszą mu tzw. marzenia senne. Sen rozumiany jako odpoczynek ludzkiego ciała stanowi istotny symbol, po który autorzy natchnieni często …

ZAMIAST WSTĘPU

„Dlaczego pisze się wiersze? Dlatego, że temu, kto je pisze wydaje się, że ma coś ważnego do przekazania, osobistego do powiedzenia, tak ważnego, że trzeba to ocalić i zapisać. Jestem księdzem szczęśliwym, więc i moje wiersze nie mogą być nieszczęśliwe” – wyznał kiedyś w wywiadzie ks. Jan Twardowski. Pod oboma tymi stwierdzeniami – że pisze …

DLACZEGO JEZUS CZYNIŁ CUDA?

Nauczaniu Jezusa towarzyszyły czynione przez Niego cuda, które ewangeliści niejednokrotnie nazywają znakami. Znakami czego? Najbardziej powszechna odpowiedź brzmi: bóstwa Jezusa. Ale czy tylko? I czy na pewno? Bo przecież nie każdy, kto dokonuje niezwykłych znaków musi zaraz być uważany za Boga. Jaka jest więc rola cudów dokonywanych przez Jezusa? Charakter teofanijny cudu Cud jest znakiem …