Im Jahre 1917 erschien in Breslau das Buch von Rudolf Otto, das zur Klassik der Heiligkeitsforschung gehört. Sein Titel lautet: Das Heilige. Über das Irrationale in der Idee des Göttlichen und sein Verhältnis zum Rationalen. Die Idee der Heiligkeit, die Otto, ein deutscher Phänomenologe, Religionswissenschaftler und Theologe, vorschlägt, wurde nicht nur aufgrund der systematischen Religionsforschung …
Po katastrofie terrorystycznej w Nowym Jorku 11.09.2001 r. córka Billy Grahama, znanego kaznodziei, w wywiadzie telewizyjnym na pytanie „Dlaczego Bóg milczał? Jak mógł pozwolić na cos takiego?” odpowiedziała: „Jestem przekonana, że Bóg jest do głębi zasmucony z tego powodu, podobnie jak i my, ale od wielu już lat mówimy Bogu, żeby wyniósł się z …
Kazanie na górze (Mt 5-7) nazywane jest niekiedy najbardziej rewolucyjnym i rewelacyjnym nauczaniem wygłoszonym przez Jezusa; rewolucyjnym, bo w błogosławieństwach Jezus w pewnym sensie odwraca przyjmowaną powszechnie ideę szczęścia; rewelacyjnym, bo Jezus objawia (łac. revelatio – „objawienie”) nowy porządek etyczny, zasadzający się na prawie miłości Boga i bliźniego, posuniętej aż do miłości nieprzyjaciół. W Kazaniu …
Homilia, której nadano tytuł Przeciw Żydom, jest pierwszym zachowanym łacińskim dziełem kaznodziejskim[1]. Powstała najprawdopodobniej przy końcu II w. na terenie Italii, być może nawet w samym Rzymie, natomiast przechowała się do naszych czasów w pismach Cypriana z Kartaginy. Jeśli jest prawdą, że miejscem jej wygłoszenia był potężny Rzym, to trzeba przyznać, że w Wiecznym Mieście …
Read more „Motyw ukrzyżowania Chrystusa w najstarszej homilii łacińskiej „Przeciw Żydom””
Z akademią w Jabne, działającą po upadku świątyni jerozolimskiej w 70 r. po Chr. do czasów drugiego powstania żydowskiego (132-135 po Chr.), wiążą się liczne epizody, których korzenie zakotwiczone są w postawach antychrześcijańskich. Ponieważ drogi Synagogi i Kościoła rozchodziły się coraz bardziej, wzajemna niechęć rosła. Poniżej zatrzymano się nad jednym z faktów, związanym z …
Read more „Nazarejczycy czy heretycy? W kwestii Birkat ha-minim”
Niewystarczalność metody historyczno-krytycznej w analizie tekstów biblijnych powoduje, że egzegeci (i w ogóle teologowie) sięgają po metody nowe. Jedną z nich jest tzw. lektura egzystencjalna. Spośród różnych nurtów takiej lektury, w naszym kraju wydaje się przybierać na sile interpretacja Pisma świętego z perspektywy psychoanalizy, zwana powszechnie „interpretacją w duchu psychologii głębi”. Wystarczy spojrzeć na półki …
Ks. Tomasz Hergesel, Osiem błogosławieństw. Istota życia chrześcijańskiego, Wrocław 1999, ss. 126 Papieska Komisja Biblijna w swoich dokumentach przypomina, że zadaniem egzegety jest nie tylko dokonywanie głębokiej analizy tekstów biblijnych, ale odczytywanie ich w taki sposób, aby – nie tracąc niczego z sensu zamierzonego przez ich Autorów – odpowiadały na pytania i potrzeby naszych czasów. …
Read more „Osiem błogosławieństw. Istota życia chrześcijańskiego”
Zasadniczo post oznacza praktykę religijną polegającą na powstrzymaniu się od spożywania posiłków i napojów przez określony wcześniej czas. Podejmowany jest przede wszystkim po to, aby „upokorzyć swoją duszę” (Kpł 16,29). Człowiek powstrzymuje się od spożywania posiłków przez cały dzień (Sdz 20,26; 2Sm 12,16; Jn 3,7) lub przez dłuższy okres, aby wyrazić postawę zależności od Boga. …
PROGRESSIVA MANIFESTATIO RESURRECTIONIS CHRISTI Die Rolle von Petrus, Jakobus und Johannes im Werk des Markus Die drei Narrationen des Evangeliums nach Markus erzählen von Ereignissen, deren Zeugen von dem Apostelkreis nur Petrus, Jakobus und Johannes waren. Markus erwähnt diese Jünger Jesu natürlich auch bei vielen anderen Gelegenheiten, gewöhnlich ist dann aber die Rede von den …
W krajach Żyznego Półksiężyca, a więc również w starożytnym Izraelu, wypowiadanemu słowu przypisywano moc sprawczą. Przekonanie to znalazło swój wyraz już na pierwszej stronicy Biblii: „Rzekł Bóg… – i stało się…”. Również słowu ludzkiemu przypisywano podobne właściwości. Wierzono, że gdy ktoś został pobłogosławiony – spotka go pomyślność i dobrobyt, gdy kogoś przeklinano – przyjdzie na …
Read more „Przy dźwiękach Dawidowej harfy. Błogosławieni i przeklinani w Psalmach”
W 1917 roku we Wrocławiu ukazała się książka Rudolfa Otto, należąca do klasyki badań nad świętością[1]. Nosi ona tytuł Das Heilige. Über das Irrationale in der Idee des Göttlichen und sein Verhältnis zum Rationalen (Świętość: elementy irracjonalne w pojęciu bóstwa i ich stosunek do elementów racjonalnych). Idea świętości zaproponowana przez Otto, niemieckiego fenomenologa, religioznawcę i …
Ewangelia Janowa, jako powstała najpóźniej, jest najbardziej ze wszystkich dzieł ewangelistów przepracowana teologicznie. Różni się od synoptyków znacząco. Niektórzy egzegeci twierdzą, że autor czwartej ewangelii czerpał materiały z Marka[1]. Inni jednak nie zgadzają się z tym zdaniem, utrzymując, że Jan czerpał z podobnej, aczkolwiek niezależnej tradycji. To właśnie w niej znalazł materiał, którego nie zamieścili …
Mówi się o nim, że był pierwszym twórczym pisarsko wyznawcą Chrystusa, który pochodził z chrześcijańskiego domu. Jego ojciec Leonidas dał mu wykształcenie nie tylko matematyce, gramatyce i retoryce, ale także w myśleniu teologicznym i zasadach chrześcijańskiej wiary. Te ostatnie tak silnie zakotwiczyły się w sercu młodego wyznawcy, że niejednokrotnie odznaczył się on znacznym radykalizmem w …
Read more „Spór o alegorię. Orygenes i rabini o Pieśni nad pieśniami”
„Kościół […] zawsze uważał i uważa Pisma Boże zgodnie z Tradycją świętą, za najwyższe prawidło swej wiary” (Dei Verbum 21). Rozwój biblistyki w ostatnich dziesięcioleciach, zwłaszcza po Soborze Watykańskim II, spowodował pogłębienie rozumienia wielu tekstów biblijnych i upowszechnienie samej lektury Pisma Świętego. Miłość do Biblii została rozpalona w wielu świeckich wiernych, zwłaszcza w ruchach religijnych …
Każda księga biblijna przeniknięta jest symboliką, zwyczajami czasów, w których była pisana, a także kultury dalekiej od umysłu ukształtowanego w oparciu o grecko-rzymskie wzorce. Stąd przy osobistej lekturze Biblii mogą pojawiać się trudności we właściwym odczytaniu przesłania tekstu, a także umiejętnym zastosowaniu do konkretnej sytuacji czytelnika. Warto więc przyjrzeć się przynajmniej niektórym zasadom interpretacji …
Read more „Zasady interpretacji tekstu biblijnego i ich praktyczne wykorzystanie”