Tradycjonaliści czy wierzący rozumnie? (27.01.2019)

Św. Łukasz zwierza się Teofilowi: „Wielu już starało się ułożyć opowiadanie o zdarzeniach, które się dokonały pośród nas, tak jak nam je przekazali ci, którzy od początku byli naocznymi świadkami i sługami słowa” (Łk 1,1-2). Zwracają uwagę dwa słowa: „opowiadanie” i „przekazali”, wskazujące na przekaz pisemny i ustny. Albo inaczej: zapis i tradycja. Wiara Kościoła zasadza …

Znaki zapytania nad winem (20.01.2019)

Najstarsze manuskrypty Nowego Testamentu pisane są majuskułą (najczęściej uncjałą), czyli wielkimi literami. To jeszcze nie tak duży kłopot dla tłumaczy, choć czasem muszą zdecydować, czy słowo „duch” napisać dużą literą, wskazując na Ducha Świętego, czy raczej małą – a wtedy mowa o duchu ludzkim. Większy problem stwarza brak przerw między wyrazami. Tłumacz musi zdecydować, gdzie …

Król wcale nie legendarny (06.01.2019)

Legendy to – według językoznawców – opowieści o postaciach historycznych, opowieści otoczone nimbem symboliki, stworzone, aby przekazać przesłanie ponadczasowe. Do gatunku tego – według biblistów – należy Mateuszowe opowiadanie o tajemniczych wędrowcach ze Wschodu. Jednak legenda ta obrosła „legendami”, które nie mają wiele wspólnego relacją ewangelisty. Jakimi? Pierwsza dotyczy tożsamości wędrowców. Niektórzy nazywają ich królami, …

Życie w ukryciu (30.12.2018)

Pomysłów co do tego, gdzie Jezus spędzał swoje „lata ukryte”, w historii było wiele. Temat był szczególnie popularny wśród autorów apokryfów, czyli pism o charakterze religijnym, które nie dostały się do kanonu Pisma Świętego. Stawiano sobie pytania o dzieciństwo Jezusa, gdyż tak niewiele wspominają o nim Ewangelie kanoniczne. Autorzy apokryfów sięgają niekiedy po pomysły graniczące …

Bóg pod sercem (23.12.2018)

„Poszukiwacze zaginionej Arki” to film, który należy dziś do absolutnej klasyki filmów przygodowych. Steven Spielberg trafnie, choć ponoć nie bez perypetii, obsadził w głównej roli Harrisona Forda i dziś cały świat zna go pod imieniem Indiany Jonesa. Fabuła przenosi nas do Egiptu w latach trzydziestych XX stulecia. Choć film do końca trzyma w napięciu, nie …

Zgrzyt nad Jordanem? (16.12.2018)

Chrzest Jezusa z rąk Jana budzi nie lada zakłopotanie. Był to przecież chrzest nawrócenia. Odziany w wielbłądzią sierść prorok nakazywał ludziom dzielić się ubraniem i żywnością, celnikom zabraniał pobierać więcej niż to, co konieczne, a żołnierzom uciskać kogokolwiek. A później dodawał: „Ja chrzczę was wodą; lecz idzie mocniejszy ode mnie, któremu ja nie jestem godzien …

Powtórka z historii (09.12.2018)

To nie Louis Amstrong – jak niemal powszechnie się sądzi – jest autorem pieśni „Go down, Moses”, znanej także pod tytułem „Let my people go!”. Pieśń ułożyli w XIX stuleciu niewolnicy rodem z Afryki, zamieszkujący Amerykę. Ich zdaniem sytuacja, w jakiej się znaleźli, jako żywo przypominała sytuację uciskanych w Egipcie Izraelitów. „Obchodził więc całą okolicę …

Ave i Eva (26.08.2018)

Rajska zapowiedź zbawienia dotyczyła Ewy i jej potomstwa, które miało zmiażdżyć głowę węża. Nie przez przypadek nazwano tę zapowiedź Protoewangelią, czyli pierwszą dobrą nowiną. Nie przez przypadek też św. Hieronim w swym przekładzie Biblii na łacinę dokonał zabiegu, który oburzyłby większość tłumaczy. Zamiast „ono (potomstwo) zmiażdży ci głowę” zapisał „Ona zmiażdży ci głowę”. Dał w …

W odwrotnym kierunku (05.11.2017)

Filakterie zwane po hebrajsku tefilin winny być zrobione z jednego kawałka skóry zwierzęcej. Oczywiście zwierzę musi być koszerne. Również pergamin, na którym wypisano cztery fragmenty biblijne, umieszczane w filakteriach, pochodzi ze skóry zwierząt czystych rytualnie. Pudełeczko, które każdy żydowski mężczyzna (czyli ten, kto ukończył trzynasty rok życia i przeszedł obrzęd bar micwy) przywiązuje na czole, …

Bezpiecznie (13.08.2017)

W norweskim Trondheim są dwa kościoły katedralne. Katedra katolicka z zewnątrz bardziej przypomina halę przemysłową niż miejsce modlitw. Wrażenie to wzmaga się jeszcze, gdy dostrzeżemy przykrycie dachu eternitem. Mimo wszystko niemal graniczy z cudem, iż mała wspólnota katolików jest w stanie utrzymać budynek. Jednak kościół protestancki jest imponujący. Katedra w Nidaros (tak do XVI wieku …

Odnaleziona (30.07.2017)

W 1521 roku Ignacy Loyola brał udział w walkach hiszpańsko-francuskich. Znalazł się w oblężonej Pampelunie. Kula armatnia, która pokonała mury miejskie, trafiła go w nogę. Ignacy został przewieziony do rodzinnego zamku, gdzie rozpoczęły się długie miesiące rekonwalescencji. Wtedy także rozpoczął się równie długi proces duchowej przemiany. Dokonywała się głównie dzięki lekturze Biblii i żywotów świętych. …

Czternaście lat w podróży (23.07.2017)

Do norweskiego Bodø przyleciałem powietrznym tramwajem. Wysiadłem na trzecim przystanku. Samolot lądował średnio co pół godziny. Do ostatniego portu lotniczego dotarła nas ósemka. Właśnie tu, w Bodø, jest niewielka katolicka parafia. Ojciec Olsen zgotował mi swoimi opowieściami niezwykle ciekawy wieczór, przedłużający się w noc. Trudno co prawda to nazwać wieczorem, gdyż dobrze po północy słońce …

Nieprzygotowane kazanie (16.07.2017)

Alessandro Pronzato to dziś podeszły już w latach włoski kapłan i dziennikarz. Nota bene dziennikarstwo zaczął studiować za namową Pawła VI. Wielu polskim czytelnikom nie trzeba go przedstawiać. Spośród napisanych przez niego ponad stu dwudziestu książek w Polsce znany jest chyba przede wszystkim z Niewygodnych Ewangelii. Jednak napisał także książkę zatytułowaną Siewca – dobry początek. …

Gdyby nie modlitwy dzieci… (09.07.2017)

19 października 1836 roku zatęskniony za ukochaną ojczyzną Słowacki, gdzieś w pobliżu egipskiej Aleksandrii, pisał na statku, wpatrując się w zachodzące słońce: „Wiem, że modlitwa dziecka nic nie może. Smutno mi, Boże!” Wiersz opublikowano trzy lata później w Tygodniku Literackim. Czy jednak na pewno modlitwa dziecka nic nie może? Pewna mama poprosiła swoją ośmioletnią córeczkę, …

Opatrznościowy zbieg okoliczności (25.06.2017)

Kryształowa katedra w Garden Grove w Kalifornii wypiętrza się ponad inne budynki. Przyciąga uwagę niezwykłym kształtem architektonicznym i ilością szkła użytego przy jej budowaniu. To właśnie jeden z pastorów tej katedry, Robert Schuller, z przejęciem opowiada pewną historię na dowód Bożej opieki nad ludźmi. Mavis Jackson (imię zmienione) nie była osobą zbytnio wierzącą. Przez dwadzieścia …