Modlitwa rozumiana jako dialog z Bogiem może przybierać w tradycji judaistycznej, podobne jak w chrześcijańskiej, formy liturgiczne i prywatne, osobiste lub wspólnotowe. Bez wątpienia stanowi ona zasadę wiary monoteistycznej, osadzoną na kartach Tory i uświęconą wielowiekową tradycją. Pobożni Żydzi modlili się (i modlą!) codziennie. Znaczenie modlitwy dziękczynienia, uwielbienia, przebłagania i prośby wzrosło znacznie w świadomości …
Gesù agli occhi dei Giudei: Testimonium flavianum, Shemoneh Esreh, Talmud Nonostante sia opinione comune che Gesù e i suoi discepoli fossero al centro dell’interesse dei Giudei nel I secolo, in realtà non fu così. Gesù era per i Giudei uno dei molti insegnanti itineranti; in quanto Maestro di Nazareth, egli divulgava il suo insegnamento fra …
Пасха израильтян и христиан Каждый человек, посещающий Израиль во время Пасхи, должен приготовится к тому, что он получит в пищу вместо обычного хлеба опресноки. В течение всей недели нигде не выпекают и не продают какого-либо другого хлеба, кроме выпечки, которую туристы называют «маца». Именно такие тонкие и хрупкие буханки испекли в спешке израильтяне, убежавшие из …
fot. M. Rosik Fragment 4Q521 znany jest jako apokalipsa mesjańska. Opisuje ona działalność mesjasza, którego pojawienie się będzie wyraźnym znakiem czasów ostatecznych: „[…] niebo i ziemia słuchać będą Jego pomazańca. […] Nad ubogimi uniesie się jego duch, wiarę przemieni w swoją siłę. […] Rozwiąże związanych, otworzy oczy niewidomym, podniesie pochylonych. […] Zaszczyty, jakich nie było, …
Chrystologiczny tytuł „syn Boży”, zapowiedziany w tytule dzieła Markowego (1,1), pojawia się w narracjach opowiadających o rozpoczęciu publicznej działalności Jezusa (chrzest; 1,9-11) i o jej zakończeniu (śmierć na krzyżu; 15,33-39). Liczne paralelizmy pomiędzy tymi narracjami pozwalają na wysnucie tezy, że chrzest Jezusa w Jordanie był zapowiedzią i figurą Jego śmierci. Jezus rozpoczyna swą misję przyjmując …
Read more „Chrzest Jezusa jako zapowiedź i figura Jego śmierci”
Etos i egzegeza – Międzynarodowa Konferencja Naukowa, Wydział Filologiczny i Wydział Teologiczny Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 19-20.11.2005 W dniach 19-20 listopada 2005 roku odbyła się w Katowicach międzynarodowa konferencja naukowa Etos i egzegeza, organizowana przez Wydział Filologiczny i Wydział Teologiczny Uniwersytetu Śląskiego. Uczestnikami konferencji byli bibliści i filologowie z Polski, Włoch, Austrii, Słowacji, Hiszpanii, Czech i …
Sklepienie wieczernika (fot. M. Rosik) Dzisiejszy Izrael to kraj wielu języków. Przybywających nawet w chwili obecnej do ziemi przyobiecanej dawnymi czasy Abrahamowi witają rodacy, którzy dotarli tu po 1948 roku, z byłych Republik Radzieckich i Polski, Rumunii i Czech Stanów Zjednoczonych i Węgier. Muzykę rożnych języków usłyszeć można wszędzie: w świątyni i supermarkecie, na ulicy …
Betrachten wir die Etymologie des hebräischen Begriffs tefillah, vom Verb „entscheiden” oder „beurteilen” hergeleitet, so bedeutet das Gebet im Judentum die Haltung gegenüber Gott, die sich darin ausdrückt, dass wir uns dem Willen Gottes ergeben. Jesus war ein Jude und betete wie alle Juden. Im ersten Teil unserer Reflexion über das Gebet Jesu betrachten wir …
Read more „Das Gebet Jesu im Markusevangelium im Licht der jüdischen Überlieferung”
fot. M. Rosik Hugolin Langkammer, Życie człowieka w świetle Biblii. Antropologia biblijna Starego i Nowego Testamentu, Poligrafia Wyższego Seminarium Duchownego w Rzeszowie, Rzeszów 2004, ss.509. „Kim jest człowiek, że o nim pamiętasz?” – pytał na kilka wieków przed Chrystusem autor natchniony. Każda epoka staje przed tym pytaniem. Różne są odpowiedzi, lecz samo pytanie jest wciąż …
Historia Jesu – historia Israel. De evangelii secundum Matthaeum structura Matthaeus evangelium suum christianis Hebraeis destinavit, ut eos in fide confirmaret[1]. Nemo inter criticos dubitat, quin evangelium secundum Matthaeum quinque sermones Jesu contingeret[2]. Papia, episcopus Hierapolis, de primi origine evangelii scripsit: „Matthaeus quidem hebraica dialecto ordinavit (contexuit) sermones, interpretatus est autem unusquisque illos prout poterat”[3]. Evangelista, …
Spośród różnych ofiar nakazywanych przez Prawo, swoistą grupę stanowią ofiary przebłagalne za grzechy i przestępstwa. Ich nazwa pochodzi od hebrajskiego czasownika hattat, oznaczającego „grzeszyć”[1]. Ponieważ jednak w formie piel czasownik odnosi się do czyszczenia (najczęściej konkretnych przedmiotów materialnych), natomiast gramatyczne konstrukcje z użyciem tego czasownika w innych formach bądź z wykorzystaniem rzeczowników wywodzących się z …
Read more „OFIARY PRZEBŁAGALNE: od rytuału do teologii (Kpł 4,1-35; Lb 15,22-31)”
fot. M. Rosik Początek maja 2001 roku był w Izraelu raczej deszczowy. Lejące się z nieba strumienie przynosiły pustynny piasek i ciepłą, szybko parującą wilgoć. Parne były zwłaszcza wieczory. Właśnie w jeden z takich wieczorów, sobotnich wieczorów, miałem okazję uczestniczyć w wieczerzy szabatowej w domu rodziny zamieszkującej ubogą ortodoksyjną dzielnicę Mea-Szearim, czyli Dzielnicę Stu Bram. …
Read more „Piątkowy wieczór w Jerozolimie. Znaczenie obrzędów rozpoczynających szabat”
Niewiele potrafimy powiedzieć o życiu Piotra i Judasza, dwóch spośród apostołów, zanim spotkali Jezusa. Piotr był rybakiem. Niejednokrotnie pewnie zasiadał nad błękitną taflą Jeziora Galilejskiego, by wziąć w swe dłonie sieci potrzebujące naprawy. Setki razy wypływał na jezioro i często wracał z pustymi rękoma. Pracował ciężko. Pewnego razu właśnie po nieudanym połowie doszło do spotkania, …
Gesù e la sua familia. Contributo allo studio del discepolato nel contesto della parentela con Gesù nel vangelo di Marco, Pontificia Universitas S. Thomae, Romae 2002, ss. 191. Książka ks. Andrzeja Jaśko, opublikowana w Rzymie w 2002 roku, nosi tytuł: Gesù e la sua familia. Contributo allo studio del discepolato nel contesto della parentela con …
fot. M. Rosik Wbrew powszechnemu, a nie pogłębionemu przekonaniu wielu chrześcijan, ani postać Jezusa, ani pierwotna wspólnota uczniów nie zajmowała umysłów Żydów I stulecia w tak dużym stopniu, jak się zazwyczaj uważa. Tzw. ruch Jezusa przybierał na sile wraz z rozwojem wspólnot chrześcijańskich, jednak za swego życia Jezus uważany był przez Żydów Mu współczesnych za …
Read more „Postać Jezusa w pozabiblijnej tradycji żydowskiej do czasów redakcji Talmudu”