Głosząc przyjście Pana. Komentarz strukturalny do Drugiego Listu św. Piotra

W historii egzegezy rzadko spotyka się samodzielne komentarze do Drugiego Listu Piotra. Zazwyczaj jest on omawiany w powiązaniu z Pierwszym Listem Piotra i / lub z Listem Judy, ewentualnie ze wszystkimi listami powszechnymi NT. Tym razem Drugi List Piotra doczekał się osobnego komentarza. To jeden z kroków, aby przywrócić pismu należną mu autonomię i zwrócić uwagę na jego oryginalność.

Nie da się jednak nie zauważyć lub zignorować związków 2 P z 1 P i Jud. Z 1 P łączy omawiane pismo osoba apostoła Piotra, któremu przypisywane są oba teksty; być może oba powstały w tzw szkole Piotrowej lub zaliczały się do szerokiego dyskursu Piotrowego. Z Jud łączy 2 P podobieństwo motywów użytych w 2 P 2,2,3b-17 oraz rozsiane po całym tekście pokrewieństwo leksykalne. Nie oznacza to jednak, że autor 2 P dokonuje prostych zapożyczeń. Przeciwnie – zapożyczenia te są bardzo przemyślane i precyzyjne. Z jednej strony pozostawienie charakterystycznego dla Judy sformułowania lub obrazu naprowadza odbiorcę na tekst źródłowy, z drugiej widać, że z tekstem źródłowym narrator prowadzi dialog, często opierający się na grze słów (tak jak w przypadku 2 P 2,13, gdzie uczty, w których uczestniczą fałszywi nauczyciele, nazwano ἀπάται w nawiązaniu do ἀγάπαι w Jud 12).

Za każdym razem zapożyczony obraz lub motyw ulega twórczym przekształceniom i podobnie jak zapożyczona leksyka pojawia się w nowym kontekście, zwłaszcza teologicznym. Podobną strategię stosuje autor 2 P w stosunku do tekstów należących pierwotnie do tradycji żydowskiej lub zaczerpniętych z literatury greckiej. Wspólnym mianownikiem tej strategii, którą w komentarzu Głosząc przyjście Pana nazwano strategią integracyjną, jest teologizacja i chrystianizacja materiału źródłowego. Zastosowanie własnej i rozpoznawalnej strategii intertekstualnej sprawia, że narratora 2 P można uznać nie tylko za pisarza zręcznie korzystającego z różnych źródeł, ale również za autora ze wszech miar oryginalnego, który potrafi z jednej strony odesłać do materiału wyjściowego, z drugiej pokazać odbiorcom, jak w sposób twórczy z tego materiału korzystać.