JEROZOLIMSKIE PIELGRZYMOWANIE

Każdy, kto choć raz jechał nocą drogą z Tel Awivu do Jerozolimy, nie zapomni nigdy otaczającego go krajobrazu. W mroku widać jedynie zarysy wzgórz. Są łagodne, piaskowego koloru. I gdy zaczyna się już wydawać, że krajobraz jest jednolity, wręcz monotonny, oto nagle zza pagórków wyłania się prawdziwa góra, wyniosła – a na nie tysiące świateł …

Jezus jako Syn Boży

W wielowiekowej tradycji chrześcijańskiej utrwaliło się przekonanie, zgodnie z intencją samego ewangelisty Marka, iż jego dzieło jest Ewangelią o synu Bożym. Marek daje podwaliny takiego przeświadczenia już w pierwszym zdaniu opisywanych przez niego wydarzeń: „Początek Ewangelii o Jezusie Chrystusie, synu Bożym” (Mk 1,1). Jak należy rozumieć sformułowanie „syn Boży”? Czy sam Jezus miał świadomość swego …

Józef Tadeusz Milik – wybitna postać w École Biblique de Jérusalem

W arabskiej części Jerozolimy, nieopodal Bramy Damasceńskiej, rozłożyła swe skrzydła Francuska Szkoła Biblijna i Archeologiczna, zarządzana przez ojców dominikanów. Długie lata spędził w niej Polak, absolutny geniusz paleografii i wybitny znawca antycznych języków. W École Biblique Józef Tadeusz Milik badał zwoje qumrańskie. W 1947 roku Beduini z plemienia Taamire dokonali największego odkrycia archeologii biblijnej. W …

Klassische griechische Biografie und Evangelium. Die Frage nach der literarischen Gattung

Die literarischen Forschungen über die Evangelien gehen auf den Beginn des Christentums zurück. Zum ersten Mal wagte Justin der Märtyrer ihre Gattung zu bestimmen und nannte die Evangelien avpomnemoneu,mata („Erinnerungen“; 1Apol. 66,3)[1]. Dasselbe Substantiv wurde früher von Xenophon (ca. 430-355) in seiner Arbeit über Sokrates verwendet; diese Arbeit wurde übrigens in gewissem Sinne das Muster …

Kochać „jak siebie samego” – czy to wystarczy? Dawne przykazanie w Jezusowej interpretacji

Najpopularniejszą formą komunikacji jest dialog. Właśnie dialog stanowi łożysko, w które wpleciona została – jak drogocenna złota nić w atłasowy materiał – Jezusowa przypowieść o miłosiernym Samarytaninie (Łk 10,25-37). Jezus rozmawia z uczonym w Piśmie, który jest zatroskany o osiągnięcie życia wiecznego. Najpewniejsza droga – tłumaczy Jezus – to zachowanie przykazania miłości Boga i bliźniego: …

Odnowienie stworzenia w Pelagiusza Komentarzu do Listu św. Pawła do Rzymian (Rz 8, 18-22)

Wielu z współczesnych teologów apeluje o reinterpretację nauczania Pelagiusza, żyjącego w IV w. mnicha – kontestatora tez głoszonych między innymi przez Augustyna, który nota bene dał o nim początkowo dobre świadectwo[1]. Jest niemal pewne, że poglądy Pelagiusza nie były aż tak radykalne, jak jego następców – wyznawców pelagianizmu[2]. Postulat weryfikacji rozpowszechnionych przekonań o głoszonej przez …

Report from the Symposium Organized by Joseph Ratzinger Foundation. 'The Gospels. Historical and Christological Research’ (Rome, 24th – 26th of October 2013)

Fondazione Vaticana Joseph Ratzinger has organized the Symposium in Rome (24th – 26th October, 2013) on theme „The Gospels. Historical and Christological Research”. The conference set out to study in depth of the main themes of the thought of Benedict XVI, taking its cue from the three volumes of Jesus of Nazareth, published during the …

Starość pobłogosławiona przez Boga. Studium postaci w Łk 1 – 2

Zanim przystąpimy do studium czterech postaci w podeszłym wieku, postaci, których sylwetkę rysuje przed swymi czytelnikami św. Łukasz w jego Ewangelii Dzieciństwa (Łk 1-2), warto postawić pytanie bardziej zasadnicze: czy Bóg w ogóle zaplanował starość dla człowieka? Czy ludzie musieliby starzeć się i umrzeć, gdyby nie zgrzeszyli? Czy starość była integralnym elementem ludzkiego losu po …

Starożytny Izrael śpiewa i tańczy. Muzyka w Biblii

Może się uważać za szczęściarza ten, komu podczas wizyty w Izraelu udało się przeżyć niezwykły wieczór – spotkanie z Beduinami. Te koczownicze plemiona arabskie żyją jeszcze na pustynnych i górzystych terenach dawnej Palestyny. Zajmują się głównie wypasem owiec. Zadziwiające, że nawet kilkudziesięciu osobowa grupa Beduinów potrafi posługiwać się sobie tylko zrozumiałym językiem i pielęgnować właściwe …

Tajemnica Wcielenia w ludzkiej postaci

Tajemnica wcielenia Syna Bożego w ludzką postać to temat tak bardzo szeroki, że obejmuje całą istotę chrześcijaństwa: obejmuje cały zbawczy plan, który Bóg podjął, by ratować pogrążonego w ciemności grzechu człowieka; obejmuje dokonane przez Jezusa Chrystusa dzieło odkupienia, a także trwające wciąż dzieło zbawienia. Jaki więc przyjąć klucz, by w krótkim wykładzie podjąć choćby próbę …

„Ten lud czci Mnie wargami, lecz sercem daleko jest ode Mnie” (Mk 7, 8). O duchowości Ewangelii Marka

Wśród egzegetów nie milkną dyskusje co do datacji Ewangelii Marka. Zdecydowana większość wskazuje lata sześćdziesiąte I stulecia jako czas ostatecznej redakcji dzieła, są jednak i tacy, którzy nie wahają się mówić nawet o latach czterdziestych. Ci ostatni powołują się zazwyczaj na tezę postawioną przez hiszpańskiego jezuitę J. O’Callaghana, że wśród manuskryptów odnalezionych w 7 grocie …

Wieczerza szabatowa

Początek maja tego roku był w Izraelu raczej deszczowy. Lejące się z nieba strumienie przynosiły pustynny piasek i ciepłą, szybko parującą wilgoć. Parne były zwłaszcza wieczory. Właśnie w jeden z takich wieczorów, sobotnich wieczorów, miałem okazję uczestniczyć w wieczerzy szabatowej w domu rodziny zamieszkującej ubogą ortodoksyjną dzielnicę Mea-Szearim, czyli Dzielnicę Stu Bram. Kto chciałby w …

Życie codzienne w Mea Szearim

Jest w Jerozolimie miejsce zupełnie niezwykłe, wyjęte jakby z innego świata, bardzo różne od współczesnych uporządkowanych żydowskich osiedli i pełnych rozgardiaszu dzielnic arabskich. To Mea Szearim – dzielnica Stu Bram, zamieszkiwana przez ortodoksyjnych Żydów. Pomysłodawcą założenia ortodoksyjnej dzielnicy był Konrad Schick. Pierwsi przybysze zawitali w „dzielnicy czystych dusz” w XIX stuleciu. Pochodzili z Polski i …

Krzyżowanie pośród tańca. Kim byli adresaci „Homilii paschalnej” Melitona z Sardes?

Jedną z największych atrakcji dzisiejszego Sartu, znanego niegdyś jako Sardes, miasta leżącego zaledwie 90 kilometrów na wschód od Izmiru, są ruiny synagogi. Pokaźnych rozmiarów budowlę postawiono tu w połowie II stulecia po Chr., a więc dokładnie w latach, kiedy chrześcijańskiej gminie w mieście przewodził biskup Meliton. Dom zgromadzeń wyznawców judaizmu imponuje wielkością i wspaniałymi ornamentami. …

„Poznaj, chrześcijaninie, godność swoją”. Refleksje nad Pawłowym hymnem o uniżeniu (Flp 2, 6-11)

Prawie 1500 lat temu papież św. Leon Wielki w dniu Bożego Narodzenia zachęcał: Agnosce, oh, christiane, dignitatem tuam! („Poznaj swoją godność, chrześcijaninie!”), a następnie dodawał: „Stałeś się uczestnikiem Boskiej natury, porzuć więc wyrodne obyczaje dawnego upodlenia i już do nich nie powracaj. Pomnij, jakiej to Głowy i jakiego Ciała jesteś członkiem. Pamiętaj, że zostałeś wydarty …