Kategoria: Artykuły

Genologiczne badania nad ewangeliami sięgają początków chrześcijaństwa. Po raz pierwszy o próbę określenia ich gatunku pokusił się Justyn Męczennik, nazywając ewangelie apomnemo­neumata („wspomnienia”, „rzeczy warte zapamiętania”; 1Apol. 66,3)[1]. Tego samego rzeczownika użył wcześniej Ksenofont w swej pracy o Sokratesie; praca ta stała się zresztą w pewnym sensie wzorcem antycznych biografii[2]. Określenie ewangelii tym samym terminem, …

Read more „Antyczna biografia grecka a Ewangelia. W kwestii gatunku literackiego”

Каждый год, в лучах весеннего солнца, через пятьдесят дней после Пасхи, Церковь отмечает праздник Сошествия Святого Духа. Это радостное торжество, уходящее корнями в религиозные обычаи Израиля, напоминает нам о произошедшем в горнице, в которой Апостолы вместе с Марией пребывали в молитве и молении (Деян. 1,13), ожидая исполнения обетования от Отца. Десятью днями раньше сам Иисус, …

Read more „Через пятьдесят дней”

Результаты археологических исследований показывают, что зал, в котором Каиафа принимал посетителей, способен был поместить несколько десятков человек. Его дом находился где-то посредине между долиной Енном и Голгофой. Каиафа получил должность первосвященника по желанию римского прокуратора Валерия Грата. Согласно словам Евангелия от св. Иоанна (Ин 18,13) Каиафа был зятем Анны. Хотя Анна в то время уже …

Read more „„Се человек”. Короткий отчёт по делу Иисуса из Назарета”

Modlitwa rozumiana jako dialog z Bogiem może przybierać w tradycji judaistycznej, podobne jak w chrześcijańskiej, formy  liturgiczne i prywatne, osobiste lub wspólnotowe. Bez wątpienia stanowi ona zasadę wiary monoteistycznej, osadzoną na kartach Tory i uświęconą wielowiekową tradycją. Pobożni Żydzi modlili się (i modlą!) codziennie. Znaczenie modlitwy dziękczynienia, uwielbienia, przebłagania i prośby wzrosło znacznie w świadomości …

Read more „Modlitewne tradycje judaizmu”

Пасха израильтян и христиан Каждый человек, посещающий Израиль во время Пасхи, должен приготовится к тому, что он получит в пищу вместо обычного хлеба опресноки. В течение всей недели нигде не выпекают и не продают какого-либо другого хлеба, кроме выпечки, которую туристы называют «маца». Именно такие тонкие и хрупкие буханки испекли в спешке израильтяне, убежавшие из …

Read more „Пасха израильтян и христиан”

fot. M. Rosik Fragment 4Q521 znany jest jako apokalipsa mesjańska. Opisuje ona działalność mesjasza, którego pojawienie się będzie wyraźnym znakiem czasów ostatecznych: „[…] niebo i ziemia słuchać będą Jego pomazańca. […] Nad ubogimi uniesie się jego duch, wiarę przemieni w swoją siłę. […] Rozwiąże związanych, otworzy oczy niewidomym, podniesie pochylonych. […] Zaszczyty, jakich nie było, …

Read more „Łukasz ewangelista – lekarz wspólnoty z Qumran”

Chrystologiczny tytuł „syn Boży”, zapowiedziany w tytule dzieła Markowego (1,1), pojawia się w narracjach opowiadających o rozpoczęciu publicznej działalności Jezusa (chrzest; 1,9-11) i o jej zakończeniu (śmierć na krzyżu; 15,33-39). Liczne paralelizmy pomiędzy tymi narracjami pozwalają na wysnucie tezy, że chrzest Jezusa w Jordanie był zapowiedzią i figurą Jego śmierci. Jezus rozpoczyna swą misję przyjmując …

Read more „Chrzest Jezusa jako zapowiedź i figura Jego śmierci”

Etos i egzegeza – Międzynarodowa Konferencja Naukowa, Wydział Filologiczny i Wydział Teologiczny Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 19-20.11.2005 W dniach 19-20 listopada 2005 roku odbyła się w Katowicach międzynarodowa konferencja naukowa Etos i egzegeza, organizowana przez Wydział Filologiczny i Wydział Teologiczny Uniwersytetu Śląskiego. Uczestnikami konferencji byli bibliści i filologowie z Polski, Włoch, Austrii, Słowacji, Hiszpanii, Czech i …

Read more „Etos i egzegeza”

Sklepienie wieczernika (fot. M. Rosik) Dzisiejszy Izrael to kraj wielu języków. Przybywających nawet w chwili obecnej do ziemi przyobiecanej dawnymi czasy Abrahamowi witają rodacy, którzy dotarli tu po 1948 roku, z byłych Republik Radzieckich i Polski, Rumunii i Czech Stanów Zjednoczonych i Węgier. Muzykę rożnych języków usłyszeć można wszędzie: w świątyni i supermarkecie, na ulicy …

Read more „„Gdy nadszedł wreszcie dzień Pięćdziesiątnicy…””

Betrachten wir die Etymologie des hebräischen Begriffs tefillah, vom Verb „entscheiden” oder  „beurteilen” hergeleitet, so bedeutet das Gebet im Judentum die Haltung gegenüber Gott, die sich darin ausdrückt, dass wir uns dem Willen Gottes ergeben. Jesus war ein Jude und betete wie alle Juden. Im ersten Teil unserer Reflexion über das Gebet Jesu betrachten wir …

Read more „Das Gebet Jesu im Markusevangelium im Licht der jüdischen Überlieferung”

fot. M. Rosik Hugolin Langkammer, Życie człowieka w świetle Biblii. Antropologia biblijna Starego i Nowego Testamentu, Poligrafia Wyższego Seminarium Duchownego w Rzeszowie, Rzeszów 2004, ss.509. „Kim jest człowiek, że o nim pamiętasz?” – pytał na kilka wieków przed Chrystusem autor natchniony. Każda epoka staje przed tym pytaniem. Różne są odpowiedzi, lecz samo pytanie jest wciąż …

Read more „H. Langkammer, Życie człowieka w świetle Biblii”

Historia Jesu – historia Israel. De evangelii secundum Matthaeum structura Matthaeus evangelium suum christianis Hebraeis destinavit, ut eos in fide confirmaret[1]. Nemo inter criticos dubitat, quin evangelium secundum Matthaeum quinque sermones Jesu contingeret[2]. Papia, episcopus Hierapolis, de primi origine evangelii scripsit: „Matthaeus quidem hebraica dialecto ordinavit (contexuit) sermones, interpretatus est autem unusquisque illos prout poterat”[3]. Evangelista, …

Read more „Historia Jesu – historia Israel”