OFIARY PRZEBŁAGALNE: od rytuału do teologii (Kpł 4,1-35; Lb 15,22-31)

Spośród różnych ofiar nakazywanych przez Prawo, swoistą grupę stanowią ofiary przebłagalne za grzechy i przestępstwa. Ich nazwa pochodzi od hebrajskiego czasownika hattat, oznaczającego „grzeszyć”[1]. Ponieważ jednak w formie piel czasownik odnosi się do czyszczenia (najczęściej konkretnych przedmiotów materialnych), natomiast gramatyczne konstrukcje z użyciem tego czasownika w innych formach bądź z wykorzystaniem rzeczowników wywodzących się z …

Piątkowy wieczór w Jerozolimie. Znaczenie obrzędów rozpoczynających szabat

fot. M. Rosik Początek maja 2001 roku był w Izraelu raczej deszczowy. Lejące się z nieba strumienie przynosiły pustynny piasek i ciepłą, szybko parującą wilgoć. Parne były zwłaszcza wieczory. Właśnie w jeden z takich wieczorów, sobotnich wieczorów, miałem okazję uczestniczyć w wieczerzy szabatowej w domu rodziny zamieszkującej ubogą ortodoksyjną dzielnicę Mea-Szearim, czyli Dzielnicę Stu Bram. …

Piotr i Judasz – bohaterowie kazań pasyjnych

Niewiele potrafimy powiedzieć o życiu Piotra i Judasza, dwóch spośród apostołów, zanim spotkali Jezusa. Piotr był rybakiem. Niejednokrotnie pewnie zasiadał nad błękitną taflą Jeziora Galilejskiego, by wziąć w swe dłonie sieci potrzebujące naprawy. Setki razy wypływał na jezioro i często wracał z pustymi rękoma. Pracował ciężko. Pewnego razu właśnie po nieudanym połowie doszło do spotkania, …

Andrzej Jaśko, Gesù e la sua familia

Gesù e la sua familia. Contributo allo studio del discepolato nel contesto della parentela con Gesù nel vangelo di Marco, Pontificia Universitas S. Thomae, Romae 2002, ss. 191. Książka ks. Andrzeja Jaśko, opublikowana w Rzymie w 2002 roku, nosi tytuł: Gesù e la sua familia. Contributo allo studio del discepolato nel contesto della parentela con …

Postać Jezusa w pozabiblijnej tradycji żydowskiej do czasów redakcji Talmudu

fot. M. Rosik Wbrew powszechnemu, a nie pogłębionemu przekonaniu wielu chrześcijan, ani postać Jezusa, ani pierwotna wspólnota uczniów nie zajmowała umysłów Żydów I stulecia w tak dużym stopniu, jak się zazwyczaj uważa. Tzw. ruch Jezusa przybierał na sile wraz z rozwojem wspólnot chrześcijańskich, jednak za swego życia Jezus uważany był przez Żydów Mu współczesnych za …

Wyzwania dla współczesnej biblistyki

„Kościół […] zawsze uważał i uważa Pisma Boże, zgodnie z Tradycją świętą, za najwyższe prawidło swej wiary” (Dei Verbum 21). Rozwój biblistyki w ostatnich dziesięcioleciach, zwłaszcza po Soborze Watykańskim II, spowodował pogłębienie rozumienia wielu tekstów biblijnych i upowszechnienie samej lektury Pisma Świętego. Miłość do Biblii została rozpalona w wielu świeckich wiernych, zwłaszcza w ruchach religijnych …

Свет к просвещению язычников

Торжество Сретения Господня связано с иудейским обычаем, берущим своё начало в Законе Моисеевом и основаном на повелении: «Освяти Мне каждого первенца…» (Исх 13,2). Однако цикл обрядов, связаных с приходом младенеца на свет, включал в себя не только посвящение, но также наречение имени и обрезание. Рождение ребенка в древнем Израиле считалось знаком благословения Божия: «Вот наследие …

CHRYSTOLOGICZNA FUNKCJA INTERKALACJI MARKOWYCH

Kwestia Markowych włączeń zwanych interkalacjami porusza umysły egzegetów od ponad pięćdziesięciu lat. Jako jeden z pierwszych na problem interkalacji zwrócił baczniejszą uwagę E. von Dobschütz[1]. Duży wkład w badania nad tą typowo Markową techniką literacką wnieśli o ostatnich latach J.R. Donahue[2] i J.R. Edwards[3]. Nie bez znaczenia na tym polu pozostają także badania przeprowadzone przez …

„Stoi Królowa po Twojej prawicy” (Ps 45,10). Czy Biblia mówi o Maryi jako Królowej?

W liście apostolskim Rosarium Virginis Mariae Jan Paweł II podkreśla prawdę, że Kościół czci Maryję jako Królową: „Do tej chwały, w której od momentu wniebowstąpienia Chrystus zasiada po prawicy Ojca, również Ona [Maryja] zostanie wyniesiona z chwilą wniebowzięcia, by antycypować to, do czego przeznaczeni są wszyscy sprawiedliwi przez zmartwychwstanie ciał. Wreszcie ukoronowana w chwale – …

ŚWIĘTOWANIE SZABATU W CZASACH CHRYSTUSA W ŚWIETLE ŹRÓDEŁ ŻYDOWSKICH

  Materiał źródłowy dotyczący sposobu świętowania szabatu w czasach Chrystusa zapisany został w pismach Józefa Flawiusza (zwłaszcza Antiquitates judaicae i De bello judaico), Filona z Aleksandrii (głównie De specialibus legibus), w apokryfach Starego Testamentu, Misznie, a nawet w późniejszych midraszach i Talmudzie. Opierając się na tych zapisach można pokusić się o próbę odtworzenia sposobu celebracji …

PROGRESSIVA MANIFESTATIO RESURRECTIONIS CHRISTI

Die Rolle von Petrus, Jakobus und Johannes im Werk des Markus Die drei Narrationen des Evangeliums nach Markus erzählen von Ereignissen, deren Zeugen von dem Apostelkreis nur Petrus, Jakobus und Johannes waren. Markus erwähnt diese Jünger Jesu natürlich auch bei vielen anderen Gelegenheiten, gewöhnlich ist dann aber die Rede von den zwölf Jüngern oder von …

La narración de la Mujer Sirofenicia (Mc 7, 24-30) en su contexto

En el relato donde el evangelista Marcos presenta el encuentro entre Jesús y la mujer sirofenicia (cananea en Mt 15,21-28) y la curación (o mejor, el exorcismo) de la hija de esta mujer (Me 7,24-30), encontramos, al menos, tres temas importantes del Evangelio de Marcos (EvMc): la misión de Jesús, en este caso en el …

Niepokalana – pełna łaski. Przyczynek do interpretacji terminu kecharitomene (Łk 1, 28)

O Maryjo, dzięki temu, że jesteś pełna łaski [kecharitomene], radują się wyzwoleni z więzów Otchłani, a mieszkańcy niebieskich przestworzy cieszą się, bo została im przywrócona rajska szczęśliwość. Z mowy św. Anzelma, biskupa Szukając biblijnych podstaw dogmatu o Niepokalanym Poczęciu tradycyjnie niemal wszyscy teologowie odwołują się do Protoewangelii. Zapowiedź nieprzyjaźni pomiędzy Niewiastą a wężem i ich …

Synagoga a rodzący się Kościół. Studium egzegetyczno-teologiczne Czwartej Ewangelii

Mirosław Wróbel, Synagoga a rodzący się Kościół. Studium egzegetyczno-teologiczne Czwartej Ewangelii (J 9,22; 12,42; 16,2), Studia Biblica 3, Instytut Teologii Biblijnej VERBUM, Kielce 2002, ss.276. Nakładem Instytutu Teologii Biblijnej VERBUM ukazała się ciekawa praca ks. Mirosława Wróbla, która dotyka zagadnień związanych z relacją ‘judaizm-chrześcijaństwo’ w początkach kształtowania się Kościoła. Autor postawił sobie cel, by przebadać …

Marek i Mateusz o Kościele i synagodze

W dobie coraz bardziej rozwijającego się dialogu chrześcijaństwa z judaizmem warto ponownie sięgnąć do zapisu ewangelii, aby znaleźć w nim odbicie początków relacji pomiędzy Kościołem a instytucją synagogalną. Stąd właśnie myśl, aby sięgnąć do pierwszych ewangelii kanonicznych i prześledzić wspólne im perykopy pod kątem odniesień rodzącej się społeczności chrześcijańskiej do instytucji judaizmu. Wczytując się w …