Cezary z Arles, biskup żyjący w V wieku, pytał:
„Co wydaje się Wam większe i bardziej znamienite: słowo Boga czy Ciało Chrystusa? Jeśli chcecie na to pytanie udzielić poprawnej odpowiedzi, musicie odrzec, że słowo Boga nie jest w niczym mniejsze od Ciała Chrystusa. A zatem z taką samą dbałością, z jaką przyjmujemy Ciało Chrystusa, uważając, by żadna jego cząstka nie upadła na ziemię, tak samo powinniśmy starać się, by nasze dusze nie utraciły danego nam Słowa Boga, błędnie sądząc, że mówimy lub myślimy o czymś zupełnie innym. Ten, kto słucha niedbale słowa Boga, jest winien w takim samym stopniu, jak ów, który przez beztroskę dopuszcza tego, by ciało Chrystusa upadło na ziemię” (Kazanie 300, 2).
Nie pozwólmy więc, by choć jedno słowo Boga upadło na ziemię! Chyba, że będzie to żyzna gleba naszych serc.
Status kobiet w judaizmie i pierwotnym Kościele
Wydaje się, że w zestawieniu z judaizmem chrześcijaństwo dowartościowało rolę kobiety w społeczeństwie i wspólnocie religijnej. Złożyło się na to kilka czynników, spośród których wypada wymienić najistotniejsze: nauczanie Jezusa na temat godności osoby, kontynuowane przez nauczanie Pawła, iż w Chrystusie „nie ma już mężczyzny ani kobiety” (Ga 3,28)[1]; rozszerzanie się chrześcijaństwa w miastach helleńskich, gdzie…
Arystydes z Aten o Żydach
Wywodzący się z Aten Arystydes był pierwszym apologetą chrześcijaństwa. Według przekonania Euzebiusza z Cezarei miał wręczyć swą Apologię cesarzowi Hadrianowi (ok. 125 po Chr.), gdy ten przebywał w dawnej stolicy filozofów. Podobnie uczynił niejaki Kwadratus: „Arystydes także, człowiek wiary i oddany naszej religii, pozostawił – podobnie jak Kwadratus – obronę wiary skierowaną do Hadriana. Jego pismo…
Przemienił się wobec nich
Mateusz zauważa, że wydarzenie, które według tradycji rozegrało się na górze Tabor, odbyło się „po sześciu dniach”. Owe sześć dni minęło zapewne od wyznania Piotra pod Cezareą Filipowi; tam Piotr uznał w Jezusie Syna Bożego, teraz na górze przemienienia sam Bóg wyznaje synostwo Boże Jezusa. Przemienienie zostało umieszczone także w kontekście zapowiedzi męki i zmartwychwstania.…
Komunia święta bez spowiedzi?
Czy przystąpić do Komunii świętej, gdy mamy wątpliwości, co do czystości naszego sumienia, a na wakacyjnym wyjeździe gdy nie ma możliwości spowiedzi? Dla wielu osób spowiedź jest sprawą trudną. Dotyczy to zwłaszcza tych, których sumienie określić można jako skrupulanckie. Jest ono nie tylko wrażliwe, ale przewrażliwione. Skrupulaci najmniejsze uchybienia widzą jako grzech ciężki. Paradoksalnie, zasadniczym…
List do Hebrajczyków i teologia substytucji
Nie ulega wątpliwości, że List do Hebrajczyków jest jednym z fundamentalnych pism Nowego Testamentu, który porusza problematykę wzajemnych odniesień chrześcijan (judeochrześcijan) i pozostałych Żydów. Roman Bogacz stwierdza, że jest on poświęcony „misji Chrystusa w jej różnych aspektach, realizowanych na przestrzeni historii zbawienia, a szczególnie kwestii Nowego Przymierza w odniesieniu do Starego”[1]. To głównie w oparciu…
Mentalność grecko-hellenistyczna a mentalność żydowska
Ruiny antycznych budowli na Lindos, Grecja (fot. M. Rosik) Myślenie Hebrajczyków zakotwiczone jest w pojęciach i obrazach konkretnych, nie abstrakcyjnych. Liczyły się dla nich wydarzenia historyczne i ich wpływ na chwilę obecną. Pojęcia abstrakcyjne początkowo w języku hebrajskim nie istniały w ogóle; z czasem zaczęto je tworzyć w oparciu o nazwy konkretnych przedmiotów czy zjawisk.…
Filon z Aleksandrii i alegoria biblijna w egzegezie chrześcijańskiej
Na długo przed Filonem judaizm aleksandryjski uległ w pewnym stopniu hellenizacji, ale też hellenizm został poddany procesowi „judaizacji”. Innymi słowy idee żydowskie i helleńskie w Aleksandrii przenikały i kształtowały się wzajemnie[1]. Filon z Aleksandrii, postanowił swymi pismami przybliżyć poganom religię żydowską[2]. „Wyjątkowość pism Filona polega na tym, że ich autor był człowiekiem niezwykle wrażliwym na…
Miejsca spoczynku
Czas podróżowania, to wyjątkowa okazja do kontemplowania pięknych krajobrazów. Czasem, na horyzoncie, poza zamkami i pomnikami przyrody, widzimy cmentarze. Jak oddawać cześć spoczywającym tam zmarłym? Przed laty wpadła mi w ręce książka van der Meerscha, zatytułowana Ciała i dusze. Autor pisał: „Człowiek godzi się na to, że dalej nie ma nic, kiedy myśli o sobie.…
Prywatne praktyki modlitewne w czasie wakacji
Jedna z opowieści żydowskich, zwanych midraszami, głosi: „Gdy masz się modlić, idź do synagogi w swym mieście; jeżeli nie możesz modlić się w synagodze, módl się w polu; jeżeli nie możesz modlić się w polu, módl się w domu; jeżeli nie możesz modlić się w domu, módl się w łóżku i tam przynajmniej mów do…
Eucharystia za granicą – iść, skoro nie rozumiem?
Stereotypów o Mszy świętej poza granicami kraju jest wiele. Niektóre z nich? Włosi dużo gadają w czasie celebracji, a żeby przekazać znak pokoju, wędrują nieraz przez całą długość głównej nawy. Hiszpanie wciąż rozglądają się po ścianach i zerkają na zegarki. Niemcy, jeśli przyjdą, siedzą sztywno w swych ławkach (zawsze w tym samym miejscu), z głową…