Znaki zapytania nad winem (20.01.2019)

Najstarsze manuskrypty Nowego Testamentu pisane są majuskułą (najczęściej uncjałą), czyli wielkimi literami. To jeszcze nie tak duży kłopot dla tłumaczy, choć czasem muszą zdecydować, czy słowo „duch” napisać dużą literą, wskazując na Ducha Świętego, czy raczej małą – a wtedy mowa o duchu ludzkim. Większy problem stwarza brak przerw między wyrazami. Tłumacz musi zdecydować, gdzie kończy się jedno zdanie, a zaczyna następne. Największy jednak kłopot stanowi czasem brak znaków zapytania.

Tak właśnie jest w Janowym opowiadaniu o przyjęciu weselnym. Wszyscy zgadzają się, że grecki idiom „co mnie i tobie” należy przetłumaczyć jako pytanie: „Czyż to moja lub Twoja sprawa, Niewiasto?” (J 2,4). Kłopotu nastręcza jednak dalszy ciąg wypowiedzi Jezusa. Czy jest to kategoryczne stwierdzenie: „Jeszcze nie nadeszła godzina moja!”. Czy może raczej – jak chcą inni – zastanawianie się w stylu: „Zaraz, zaraz, czy jeszcze nie nadeszła godzina moja? Nadeszła! Więc do dzieła!”. Nie wiadomo. Kwestię pozostawmy dysputom biblistów.

Wiadomo natomiast, że przy tym pierwszym cudzie Jezus zwrócił się do Maryi „Niewiasto”. Tak samo nazwał Ją, umierając na krzyżu, gdy mówił o Janie: „Niewiasto, oto syn Twój”. Czyż to nie nazbyt oficjalny sposób zwracania się do własnej mamy? Z punktu widzenia ewangelisty – nie. Jan świadomie nawiązuje do pierwszej obietnicy zbawienia, gdy tuż po grzechu pierwszych rodziców Bóg położył nieprzyjaźń pomiędzy węża a niewiastę, a także między ich potomstwo! Obietnicę, Kanę i krzyż łączy jedno słowo – niewiasta! Obietnica zaczyna się realizować, gdy Jezus dokonuje pierwszego cudu, a kończy wraz z Jego śmiercią na krzyżu. To wtedy Jezus – potomek Niewiasty, zatriumfował nad złem.