Tajemnice Wielkanocy
Wydawnictwo św. Filipa, Częstochowa 2019, ss. 143
ISBN 978-83-8077-060-7
Opis książki
Zmartwychwstanie Jezusa od początku budziło żywe zainteresowanie i liczne pytania. Zastanawiano się, w jaki sposób Jezus powstawał z grobu, jakie zjawiska temu towarzyszyły, jakie było ich znaczenie, jak interpretować słowa wypowiadane przez Zmartwychwstałego?
Opisy w ewangeliach kanonicznych na pierwszy rzut oka wydają się dość oszczędne w podawaniu szczegółów. Tymczasem – jak przekonuje w Tajemnicach Wielkanocy wybitny biblista ks. prof. Mariusz Rosik – to tylko pozory. Wystarczy uważniej przyjrzeć się tym ewangelicznym relacjom, by zacząć odkrywać bogactwo symboliki zawartych w nich elementów.
Przedmiotem analizy ks. prof. Rosika jest osiem ewangelicznych narracji dotyczących odkrycia pustego grobu i spotkania ze Zmartwychwstałym. Za każdym razem Autor zwraca uwagę na kluczowe terminy, motywy i/lub wzorce zachowań bohaterów. Pozwala mu to śledzić rozwój tych elementów nie tylko w danej ewangelii, ale również w literaturze staro- i międzytestamentowej oraz hellenistycznej. Przy szczegółowym opisie kluczowych elementów wykorzystuje metody używane we współczesnej biblistyce, odwołuje się więc do historii tradycji, historii gatunku, analizy motywów oraz badań nad strukturą tekstu i strategiami intertekstualnymi. Do swoich analiz dołącza często dane archeologiczne i obyczajowe. Przytacza też informacje z historii sztuki, które nie tylko wzbogacają tekst, ale również go dynamizują i wpisują w szeroko pojęty nurt Wirkungsgeschichte.
Na szczególną uwagę i uznanie zasługuje analiza struktur postrezurekcyjnych narracji ewangelicznych. Autor dostrzega podobieństwo nie tylko w bliskich kontekstach (np. słowa anioła w Mt 28,5-7 i słowa Jezusa w Mt 28,10), ale również w całych ewangeliach, a nawet w opowiadaniach znanych ze Starego Testamentu i literatury hellenistycznej (motyw poszukiwania, przemienienia i rozpoznawania bohatera u literaturze greckiej i w Łk 24,.13-35). Dzięki tak szerokiemu ujęciu czytelnik poznaje założenia kompozycji całych ewangelii. Łatwiej jest mu również umiejscowić w strukturach ewangelicznych poszczególne motywy i śledzić proces stopniowego ich dookreślania w toku narracji aż do ich nagromadzenia i ujawnienia pełni znaczenia w finałowych scenach ewangelicznych. Celem Autora jest bowiem pokazanie, że większość z kluczowych dla ewangelii elementów pełnię swojego soteriologicznego i chrystologicznego znaczenia zyskuje dopiero w świetle opowiadań postrezurekcyjnych. Podobnie zresztą w przypadku motywów obecnych w Starym Testamencie, które znajdują swoje rozwiązanie w Nowym, czego doskonałym przykładem jest motyw ogrodu (ogród Eden w Księdze Rodzaju oraz ogród z grobem Jezusa w J 20,1-18). W ten sposób ks. prof. Rosik udowadnia, że teza św. Augustyna Nowy Testament jest ukryty w Starym, a Stary wyjaśnia się w Nowym nie traci na aktualności.
Chrystocentryczna interpretacja motywów znanych z literatury staro- i międzytestamentowej oraz ich reinterpretacja w Nowym Testamencie nie jest jednak celem samym w sobie. Narracje zebrane w Tajemnicach Wielkanocy i przeanalizowane w dogłębny, kompetentny i bardzo erudycyjny sposób mają być zachętą do zadawania dalszych pytań, podejmowania własnych poszukiwań oraz drogowskazem prowadzącym czytelnika osobistego spotkania ze Zmartwychwstałym.
prof. Kalina Wojciechowska, CHAT w Warszawie
Spis treści
Wstęp
Niedokończona Ewangelia? (Mk 16,1-8)
Kogo olśnił blask zmartwychwstałego? (Mt 28,1-10)
Kto może być uczniem Jezusa? (Mt 28,16-20)
Świadkowie pustego grobu – aniołowie czy kobiety? (Łk 24,1-12)
Czy św. Łukasz czytał Homera? (Łk 24,13-35)
Czy można nie wierzyć z radości? (Łk 24,36-49)
Jak pustynię przemienić w ogród? (J 20,1-18)
Trzy postaci – ile postaw? (J 20,19-21,19)
Zakończenie
Wybrana bibliografia
Książka zawiera ponad sto przepięknych ilustracji