FUNKCJA MODELU „MODLITWA – DUCH ŚWIĘTY” W TEOLOGII ŚW. ŁUKASZA

Wśród egzegetów panuje zgodne przekonanie, że zarówno temat modlitwy, jak i zagadnienie roli Ducha Świętego należą do istotnych elementów Łukaszowej teologii. Bliższe zapoznanie się z myślą teologiczną ewangelisty pozwala zauważyć, że temat modlitwy i narracje o działaniu Ducha Świętego występują w jego dziele we wzajemnej korelacji. Więcej jeszcze, wydaje się, że można mówić o swego …

H. Witczyk, Gesù nel ruolo di Elia secondo Gv 1,19-34, Casale Monferrato 1998, ss. 96.

Nie ulega wątpliwości, że zainteresowanie relacjami pomiędzy judaizmem a chrześcijaństwem w ostatnich latach przybiera na sile. W ostatnich miesiącach dzieje się to między innymi za sprawą dokumentu Papieskiej Komisji Biblijnej Naród żydowski i jego Święte Pisma w Biblii chrześcijańskiej (w Polsce wydanym przez Instytut Teologii Biblijnej „Verbum” w Kielcach). Uczestnicy wykładu dotyczącego związków judaizmu z …

Jezus i córka Syrofenicjanki (Mk 7,24-30). Wyniesienie do godności dziecka Bożego

W ostatnich latach pojawiło się kilka szczegółowych studiów poświęconych egzegezie i interpretacji teologicznej perykopy mówiącej o uzdrowieniu (egzorcyzmie) córki kobiety Syrofenickiej (Mk 7,24-30). Jako przesłanie tego opowiadania podkreśla się najczęściej, i słusznie, misję Jezusa na terenach pogańskich. Nawet bez próby dotarcia do historycznych podstaw wydarzenia poprzez wyodrębnienie materiału tradycji i redakcji, można przyjąć, że świadomą …

La donna Sirofenicia (Mc 7,24-30). Analisi esegetica ed interpretazione teologica

La pericope della donna sirofenicia (Mc 7,24-30; par. Mt 15,21-28) è stata esaminata diverse volte sia dagli esegeti, sia dai teologi della spiritualità. I loro studi mettono in rilievo diversi temi della pericope. Alcuni sottolineano la missione di Gesù nella terra pagana, altri esaminano la funzione del miracolo nella teologia marciana, altri ancora indicano la …

La “Piccola Pentecoste” (Atti 4,23-31) e i suoi testi paralleli

Il brano detto „Piccola Pentecoste” (Atti 4,23-31) è stato oggetto di numerosi studi esegetici e di quelli della spiritualità cristiana. Alcuni di essi sottolineano l’importanza della preghiera, altri indicano l’aspetto comunitario o si concentrano sulle persecuzioni che i cristiani devono subire. Il tema che abbiamo scelto per il nostro studio ci spinge ad esaminare determinate …

„Manus Dei (?)” w opowiadaniu o uczcie Baltazara (Dan 5,1-30)

Opowiadanie o uczcie wystawionej przez ostatniego króla babilońskiego Baltazara (555-539 p.n.e.), zapisane zostało na kartach księgi proroka Daniela (Dan 5,1-30), której ostateczna redakcja przypada na lata 170-160 p.n.e., a więc na okres machabejski. Pod postacią Baltazara (a także wcześniej opisywanego w księdze Nabuchodonozora) i jego dworu należy dopatrywać się niedwuznacznych aluzji do Antiocha IV Epifanesa …

MARYJA W ŁUKASZOWEJ NARRACJI O NARODZENIU JEZUSA (ŁK 2,1-7)

Jednym z najistotniejszych źródeł tradycji ewangelijnej dla studiów mariologicznych jest Łukaszowa Ewangelia Dziecięctwa (Łk 1-2). Święty Łukasz buduje narrację układając ją w dwa paralelnie prowadzone wątki; pierwszy związany jest z postacią Jana Chrzciciela, drugi z osobą Jezusa. W obydwu wypadkach po opisie zwiastowania i narodzenia następuje relacja (lub wzmianka) o obrzezaniu[1]. Z wątkami tymi złączone …

OCZYSZCZENIE ŚWIĄTYNI (MK 11,15-18) JAKO ZAPOWIEDŹ JEJ ZBURZENIA

W geograficznym schemacie dzieła Markowego relacje z wydarzeń z życia Jezusa związanych ze świątynią zamieszczone są przy końcu Jego publicznej działalności. Jezus przybywa do Jerozolimy, by tam dopełnić swej misji. Po uroczystym wjeździe do miasta (11,1-11) Jezus – jako „Pan świątyni” – „obejrzał wszystko, a że pora była już późna, wyszedł razem z Dwunastoma do …

Robert F. O’Toole, S.J., L’unità della teologia di Luca

Un’analisi del Vangelo e degli Atti, Editrice Elle Di Ci, Torino1994, ss. 263. Robert F. O’Toole jest docentem teologii Uniwersytetu St. Luis (USA); od kilku lat pełni funkcję rektora Papieskiego Instytutu Biblijnego w Rzymie. W środowisku biblistów znany jest przede wszystkim ze swoich studiów nad dwudziełem Łukasza (Łk – Dz). Publikuje w znanych na świecie …

„Posłany, aby zaświadczyć o Światłości” (J 1, 8)

Postać Jana Chrzciciela we współczesnej literaturze egzegetycznej Zainteresowanie postacią Jana Chrzciciela było żywe w I wieku nie tylko wśród chrześcijan. Józef Flawiusz pisał o nim: „Niektórzy Żydzi utrzymują, że ruinę oddziałów Heroda należałoby przypisać karze boskiej, jako sprawiedliwą zemstę za śmierć, którą zgotował [Herod] Janowi zwanemu Chrzcicielem” (Ant. Jud. 18,7,2; tłum. własne). Zainteresowanie to wcale …

STAROTESTAMENTOWI PROROCY O NOWYM PRZYMIERZU

fot. M. Rosik Temat przymierza należy do centralnych zagadnień teologicznych Starego Testamentu. W. Eichrodt całość orędzia teologicznego Biblii Hebrajskiej ujmuje w kategorie przymierza[1]. Kontynuatorami tej linii interpretacyjnej są dziś m. in. P. Bovati i B. Costacurta. Temat ten ze szczególnym upodobaniem podejmują księgi prorockie. Prorocy widzą w zburzeniu Jerozolimy (zwłaszcza świątyni), wygnaniu i diasporze konsekwencje …

Starożytne przekłady syryjskie Modlitwy Pańskiej [Mt 6, 5-15 (9b-13)]

Starożytne przekłady Nowego Testamentu nie tylko świadczą o intensywnej ekspansji chrześcijaństwa poza ziemię Jezusa, ale zbliżają do zrozumienia, w jaki sposób odczytywano Jego słowa w czasach względnie Mu bliskich. Gdy mamy do czynienia z przekładami należącymi do semickiej grupy językowej, możemy z dużym prawdopodobieństwem przypuszczać, że odnajdziemy w nich ślady mentalności podobnej do aramejskiej, na …

NIEDZIELA PALMOWA A

Osioł i Król Był genialnym pisarzem i utalentowanym pilotem. Gdy miał dwanaście lat, swojemu rowerowi przyprawił skrzydła, bo myślał, że tak wzniesie się w powietrze. Miłośnik przygód, Antoine de Saint-Exupéry poczynił w swej powieści, która jest jednocześnie traktatem filozoficznym zatytułowanym „Twierdza”, ciekawą uwagę: Nic nie ma sensu, jeśli nie angażuje naszego ciała i umysłu. Przygoda …

„Plemię żmijowe” i psie wymiociny czyli o funkcji antycznej inwektywy

  Sięgając po starożytne pisma chrześcijan i Żydów (z Biblią włącznie), nie sposób nie natknąć się na inwektywy, zarówno te proste, jak i bardziej rozwinięte. Współczesny czytelnik może być wstrząśnięty niektórymi epitetami lub porównaniami. Reakcja ta przybrać może łagodniejszą formę, gdy przyjrzymy się roli inwektywy w antyku w ogóle. Starożytni pisarze, zarówno greccy, rzymscy, chrześcijańscy …

Вогнище конфлікту між Церквою і Синагогою (до 135 року)

Перше століття існування християнства і розвитку Церкви в Сиро-Палестинському регіоні, а також в басейні Середземного моря позначене зростаючим конфліктом з юдаїзмом, який у той час переживає одну з найбільших криз у своїй історії. Її кульмінаційна точка припала на знищення Єрусалиму, а разом із ним єрусалимського храму. Розходження шляхів молодої Церкви й – умовно кажучи – …