„W przeciwieństwie do innych ksiąg prorockich Księga Jonasza nie zawiera ani mów i upomnień, ani wyroczni. Jest opowieścią o proroku, który najpierw przez zamierzoną ucieczkę na przeciwległy kraniec świata chce uwolnić się od powierzonej mu przez Pana misji prorockiej. A następnie, gdy pod presją nadzwyczajnych wypadków spełnia wreszcie posłannictwo Boże w Niniwie i osiąga niespodziewany …
„Jak wynika z treści, Edom stanął po stronie wrogów Izraela i brał udział w pustoszeniu Ziemi Świętej i Jerozolimy. Brak wzmianki o zburzeniu świątyni oraz aluzja do zjednoczenia rozdzielonych królestw izraelskiego i judzkiego sprzyja tezie, że nie chodzi tu o zburzenie Jerozolimy przez Nabuchodonozora w r. 587/586, lecz o spustoszenie za czasów Jorama (852/841). Stąd …
„Amos pochodził z judzkiego miasta Tekoa, był pasterzem i hodowcą drzew figowych. Swą działalność prorocką rozwijał jednak wyłącznie na terenie państwa północnego, zwłaszcza w Betel, schizmatyckim sanktuarium Izraela. Dokładniejsza data jego wystąpienia i głoszenia słowa prorockiego nie jest znana, choć przypada na pewno na okres panowania Jeroboama II (782-753). Wzmiankowane w „trzęsienie ziemi” (Am 1,1) …
„Myślą przewodnią całej Księgi Joela jest „dzień Pański”. Zdaje się, że wyrażenie to jest zapożyczone od proroka Abdiasza na określenie dnia sądu. W opisie sądu Jl nawiązuje do starej tradycji ludowej. Najpierw ukazuje on „dzień Pański” jako doraźną karę zesłaną na naród wybrany, by pobudzić go do pokuty, a następnie traktuje „dzień Pański” jako ostateczną …
„Druga połowa VIII w. stoi w państwie północnym pod znakiem zamętu politycznego oraz upadku religijno-moralnego. Zanikał sakralny charakter monarchii, a często zmieniający się władcy nie troszczyli się o zachowanie przymierza między Bogiem a wybranym narodem. Ozeasz karci w swoich mowach wszelkie nadużycia synkretyczne, kreowanie królów bez pytania się o wolę Bożą oraz występki moralne zakazane …
Księga obejmuje opowiadania biograficzne (1-6) oraz część prorocką (7-12). Część pierwsza ma charakter haggady, druga zaś apokaliptyczny. Księga powstała po hebrajsku, jednak zawiera także fragmenty aramejskie (2,4b-7,28), a w LXX dodatki greckie (3,24-90; 13-14). Autor przedstawia władzę królewską jako przeciwną Bogu, z tego też powodu królestwo ulec może zagładzie. Ratunek może przynieść jedynie interwencja Boża, …
Prorok Ezechiel, pochodzący z rodu kapłańskiego, należał do pierwszej grupy deportowanych do Babilonii. Jego księga składa się z następujących części: powołanie proroka (1-3), groźby pod adresem Jerozolimy i Judy (4-24), proroctwa o narodach pogańskich (25-32), zapowiedź odbudowy królestwa Izraela (33-39) oraz opis nowej świątyni i nowego kształtu państwa (40-48). Choć sam Ezechiel zakończył swą działalność …
Księga, która jest de facto zbiorem różnych modlitw i poematów o treści religijnej, przypisywana jest sekretarzowi Jeremiasza, Baruchowi. Przypuszcza się, że powstała ona w II w. przed Chr. po hebrajsku. Księga nie przetrwała po hebrajsku. Vlg i niektóre rękopisy LXX włączają w jej treść także apokryficzny List Barucha, który zasadniczo występuje w LXX jako osobna …
Ta niewielka księga funkcjonuje pod wieloma nazwami. W BH określana była Eka (od pierwszego słowa) lub Qina (ze względu na metrykę), w LXX Threnoi, w Vlg – Threni lub Lamentationes. Lamentacji jest pięć, z czego cztery zbudowane są na zasadzie akrostychu, czyli każdy z wierszy rozpoczyna się od kolejnej litery alfabetu hebrajskiego. Pieśni opłakują klęskę …
Księga, której ostateczna redakcja przypada na czasy niewoli babilońskiej, obejmuje historię powołania Jeremiasza (1), księgę gróźb (2,1-25,14), zapowiedzi pocieszające naród wybrany (26,1-35,19), biografię proroka (36,1-45,5) oraz mowy przeciw narodom (46,1-51,64), a także historyczny dodatek końcowy (52). W dziele znalazło się wiele prorockich gatunków literackich, z których na czoło wysuwa się rib, gatunek, który jest formą …
W projekcie „Słowo blisko Ciebie” przyszedł czas na lekturę Księgi Izajasza. Zapraszam na kilka słów wprowadzenia. Ze względu na autorstwo i treść badacze wyróżniają trzy części Księgi Izajasza: Proto-Izajasz (1-39), Deutero-Izajasz (40-55) i Trito-Izajasz (56-66). Pierwsza z tych części zawiera mowy przeciwko Judzie i Jerozolimie (1-12), mowy przeciw narodom pogańskim (13-23), sekcje apokaliptyczne (24-35) i …
Ostatni nakaz Jezusa zapisany na kartach ewangelii Mateuszowej zawiera liczne paralele z Ewangelią Dzieciństwa. Paralele te koncentrują się wokół tematyki Bożego panowania nad światem, obecności Boga wśród ludu czy osobistego spotkania z Jezusem, a także adoracji wyrażonej przed Nim i roli odczytanego motywu „góry” w Galilei. Bez wątpienia ukazanie się Chrystusa uczniom służyło budowaniu Kościoła. …
W projekcie „Słowo blisko Ciebie” przyszedł czas na lekturę Listu św. Judy. Zapraszam na kilka słów wprowadzenia. Według wczesnochrześcijańskiej tradycji autorem listu jest Juda, brat Jakuba i krewny Jezusa. Autor przedstawia się już w pierwszych słowach pisma. Chodzić by więc miało o jednego z „braci Pańskich” (Ga 1,19), którzy byli także spokrewnieni z Józefem i …
W projekcie „Słowo blisko Ciebie” przyszedł czas na Trzeci List Jana Apostoła. Zapraszam na kilka słów wprowadzenia. [Ja] prezbiter – do umiłowanego Gajusa, którego miłuję w prawdzie. 2 Umiłowany, życzę ci wszelkiej pomyślności i zdrowia, podobnie jak doznaje powodzenia twoja dusza. 3 Ucieszyłem się bardzo z przybycia braci, którzy zaświadczyli o prawdzie twego [życia], bo ty istotnie …
1 [Ja] prezbiter – do Wybranej Pani i do jej dzieci, które miłuję w prawdzie, i nie tylko ja sam, ale także wszyscy, którzy znają prawdę, 2 [a miłuję] ze względu na prawdę, jaka w nas trwa i pozostanie z nami na wieki. 3 Łaska, miłosierdzie i pokój Boga Ojca i Jezusa Chrystusa, Syna Ojca, [niech] będą z nami …