Jezus gromadzi wokół siebie tłumy i rozpoczyna swoją naukę słowami: „Na katedrze Mojżesza zasiedli uczeni w Piśmie i faryzeusze”. W takim kontekście słowo „katedra” rozumieć należy jako miejsce, z którego nauczyciel przemawiał do swoich uczniów. Jest to zresztą zgodne ze starożytnym zwyczajem izraelskim. Gdy nauczyciel gromadził wokół siebie uczniów, zasiadał, a uczniowie najczęściej stojąc, słuchali jego nauk. Nie ulega wątpliwości, że największym nauczycielem i prawodawcą dla Żydów był Mojżesz.
Mateusz tak komponuje swoją ewangelię, aby ukazać Jezusa jako nowego Mojżesza. Wiele zabiegów świadczy o tym, iż właśnie takie jest jego zamierzenie teologiczne. Wspomniano już wcześniej, że Mateusz całe nauczanie Jezusa podzielił na pięć części i zamieścił w swojej ewangelii pięć wielkich mów Jezusa – na zasadzie analogii do Pięcioksięgu. Jak Mojżesz dał Izraelitom Pięcioksiąg, tak teraz Jezus daje rodzącemu się Kościołowi nowe Prawo – nowy Pięcioksiąg, w którym zwiera swoje nauczanie. Istnieją wszakże jeszcze inne elementy, które świadczą o tym, iż Mateusz świadomie ukazuje Jezusa jako nowego Mojżesza. Już w rodowodzie Jezusa zamieścił imiona pięciu kobiet, co również wskazywać może na Pięcioksiąg. W Ewangelii Dzieciństwa (Mt 1-2) ewangelista ukazuje, że życie Jezusa posiada wiele cech wspólnych z życiem Mojżesza. Mojżesz po zabiciu Egipcjanina musiał uciekać z Egiptu i szukać schronienia na pustyni. Po śmierci faraona Mojżesz mógł powrócić do Egiptu. Jezus odwrotnie, prześladowany jako dziecko przez króla Heroda, musi uchodzić ze swojej ojczyzny i chroni się w Egipcie. Kiedy Herod umiera, Jezus powraca do swojej ojczyzny. Mojżesz wyprowadza naród wybrany z niewoli w Egipcie i przez czterdzieści lat wiedzie go po pustynnych drogach; Jezus również wychodzi na pustynię, gdzie przez czterdzieści dni jest kuszony przez diabła i odpiera jego ataki. Rozdziały ósmy i dziewiąty ewangelii Mateusza świadczą o tym, że Jezus widziany jest jako nowy Mojżesz. Ewangelista zamieszcza w nich opis dziesięciu cudów dokonanych przez Jezusa. Zamieszcza je dokładnie po Kazaniu na Górze, które nawiązuje do nadania przez Mojżesza Izraelowi Prawa Starego Testamentu na górze Synaj. Według tradycji żydowskiej po nadaniu Prawa na górze Synaj, w czasie wędrówki przez pustynię, Bóg dokonał dziesięciu cudów w narodzie wybranym. Jezus stwierdza, że uczeni w Piśmie i faryzeusze uzurpują sobie prawo do zasiadania na katedrze Mojżesza, a więc do tego, by być prawowiernymi nauczycielami narodu wybranego. Choć wzywają do zachowywania rzeczy słusznych, sami jednak w żaden sposób nie wypełniają tego, czego uczą. Dlatego Jezus kieruje do uczniów i do tłumów napomnienie:
„Czyńcie więc i zachowujcie wszystko, co wam polecą, lecz uczynków ich nie naśladujcie” (Mt 23,3).
Jezus daje konkretne przykłady obłudy i przekraczania Prawa przez faryzeuszów i uczonych w Piśmie. Mówiąc o sferze religijnych obrzędów Jezus przywołuje na myśl dwa zwyczaje: przywiązywanie filakterii do czoła oraz noszenie frędzli przy modlitewnych płaszczach. Filakterie to niewielkie pudełeczko, w którym należało złożyć pisane teksty zaczerpnięte z Prawa Starego Testamentu i podczas modlitwy przywiązać je do swego czoła. Faryzeusze i uczeni w Piśmie, chcąc w sposób demonstracyjny ukazać swoją pobożność, ponad miarę powiększali rozmiary owego pudełeczka przywiązywanego do czoła w czasie modlitwy. Podobnie rzecz ma się z frędzlami u płaszczów modlitewnych, które nakładano na głowę. Faryzeusze powiększali ich długość, aby ludzie ich chwalili. Chętnie ustawiali się na rynkach, aby ludzie nazywali ich rabinami, czyli nauczycielami. Tymczasem Jezus stwierdza, iż jeden jest nauczyciel tych, których gromadzi wokół siebie – Bóg, wszyscy zaś wobec siebie są braćmi. Fakt ten podkreślony jest przez uwydatnienie prawdy, iż jedynym Ojcem jest Bóg.
A na koniec gratis dla miłośników najlepszej muzyki uwielbienia na świecie. Kto pamięta Phila Driscolla z dawnych czasów, niech się przygotuje na najlepsze – Phil Driscoll trzydzieści lat później! Oto on!
Audycja „Głos na pustyni” w Radio „Wrocław” w każdą niedzielę o 6.50
Polub stronę na Facebook