Etos i egzegeza

Etos i egzegeza – Międzynarodowa Konferencja Naukowa, Wydział Filologiczny i Wydział Teologiczny Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 19-20.11.2005 W dniach 19-20 listopada 2005 roku odbyła się w Katowicach międzynarodowa konferencja naukowa Etos i egzegeza, organizowana przez Wydział Filologiczny i Wydział Teologiczny Uniwersytetu Śląskiego. Uczestnikami konferencji byli bibliści i filologowie z Polski, Włoch, Austrii, Słowacji, Hiszpanii, Czech i …

„Gdy nadszedł wreszcie dzień Pięćdziesiątnicy…”

Sklepienie wieczernika (fot. M. Rosik) Dzisiejszy Izrael to kraj wielu języków. Przybywających nawet w chwili obecnej do ziemi przyobiecanej dawnymi czasy Abrahamowi witają rodacy, którzy dotarli tu po 1948 roku, z byłych Republik Radzieckich i Polski, Rumunii i Czech Stanów Zjednoczonych i Węgier. Muzykę rożnych języków usłyszeć można wszędzie: w świątyni i supermarkecie, na ulicy …

Das Gebet Jesu im Markusevangelium im Licht der jüdischen Überlieferung

Betrachten wir die Etymologie des hebräischen Begriffs tefillah, vom Verb „entscheiden” oder  „beurteilen” hergeleitet, so bedeutet das Gebet im Judentum die Haltung gegenüber Gott, die sich darin ausdrückt, dass wir uns dem Willen Gottes ergeben. Jesus war ein Jude und betete wie alle Juden. Im ersten Teil unserer Reflexion über das Gebet Jesu betrachten wir …

H. Langkammer, Życie człowieka w świetle Biblii

fot. M. Rosik Hugolin Langkammer, Życie człowieka w świetle Biblii. Antropologia biblijna Starego i Nowego Testamentu, Poligrafia Wyższego Seminarium Duchownego w Rzeszowie, Rzeszów 2004, ss.509. „Kim jest człowiek, że o nim pamiętasz?” – pytał na kilka wieków przed Chrystusem autor natchniony. Każda epoka staje przed tym pytaniem. Różne są odpowiedzi, lecz samo pytanie jest wciąż …

Historia Jesu – historia Israel

Historia Jesu – historia Israel. De evangelii secundum Matthaeum structura Matthaeus evangelium suum christianis Hebraeis destinavit, ut eos in fide confirmaret[1]. Nemo inter criticos dubitat, quin evangelium secundum Matthaeum quinque sermones Jesu contingeret[2]. Papia, episcopus Hierapolis, de primi origine evangelii scripsit: „Matthaeus quidem hebraica dialecto ordinavit (contexuit) sermones, interpretatus est autem unusquisque illos prout poterat”[3]. Evangelista, …

OFIARY PRZEBŁAGALNE: od rytuału do teologii (Kpł 4,1-35; Lb 15,22-31)

Spośród różnych ofiar nakazywanych przez Prawo, swoistą grupę stanowią ofiary przebłagalne za grzechy i przestępstwa. Ich nazwa pochodzi od hebrajskiego czasownika hattat, oznaczającego „grzeszyć”[1]. Ponieważ jednak w formie piel czasownik odnosi się do czyszczenia (najczęściej konkretnych przedmiotów materialnych), natomiast gramatyczne konstrukcje z użyciem tego czasownika w innych formach bądź z wykorzystaniem rzeczowników wywodzących się z …

Piątkowy wieczór w Jerozolimie. Znaczenie obrzędów rozpoczynających szabat

fot. M. Rosik Początek maja 2001 roku był w Izraelu raczej deszczowy. Lejące się z nieba strumienie przynosiły pustynny piasek i ciepłą, szybko parującą wilgoć. Parne były zwłaszcza wieczory. Właśnie w jeden z takich wieczorów, sobotnich wieczorów, miałem okazję uczestniczyć w wieczerzy szabatowej w domu rodziny zamieszkującej ubogą ortodoksyjną dzielnicę Mea-Szearim, czyli Dzielnicę Stu Bram. …

Piotr i Judasz – bohaterowie kazań pasyjnych

Niewiele potrafimy powiedzieć o życiu Piotra i Judasza, dwóch spośród apostołów, zanim spotkali Jezusa. Piotr był rybakiem. Niejednokrotnie pewnie zasiadał nad błękitną taflą Jeziora Galilejskiego, by wziąć w swe dłonie sieci potrzebujące naprawy. Setki razy wypływał na jezioro i często wracał z pustymi rękoma. Pracował ciężko. Pewnego razu właśnie po nieudanym połowie doszło do spotkania, …

Andrzej Jaśko, Gesù e la sua familia

Gesù e la sua familia. Contributo allo studio del discepolato nel contesto della parentela con Gesù nel vangelo di Marco, Pontificia Universitas S. Thomae, Romae 2002, ss. 191. Książka ks. Andrzeja Jaśko, opublikowana w Rzymie w 2002 roku, nosi tytuł: Gesù e la sua familia. Contributo allo studio del discepolato nel contesto della parentela con …

Postać Jezusa w pozabiblijnej tradycji żydowskiej do czasów redakcji Talmudu

fot. M. Rosik Wbrew powszechnemu, a nie pogłębionemu przekonaniu wielu chrześcijan, ani postać Jezusa, ani pierwotna wspólnota uczniów nie zajmowała umysłów Żydów I stulecia w tak dużym stopniu, jak się zazwyczaj uważa. Tzw. ruch Jezusa przybierał na sile wraz z rozwojem wspólnot chrześcijańskich, jednak za swego życia Jezus uważany był przez Żydów Mu współczesnych za …

Wyzwania dla współczesnej biblistyki

„Kościół […] zawsze uważał i uważa Pisma Boże, zgodnie z Tradycją świętą, za najwyższe prawidło swej wiary” (Dei Verbum 21). Rozwój biblistyki w ostatnich dziesięcioleciach, zwłaszcza po Soborze Watykańskim II, spowodował pogłębienie rozumienia wielu tekstów biblijnych i upowszechnienie samej lektury Pisma Świętego. Miłość do Biblii została rozpalona w wielu świeckich wiernych, zwłaszcza w ruchach religijnych …

Свет к просвещению язычников

Торжество Сретения Господня связано с иудейским обычаем, берущим своё начало в Законе Моисеевом и основаном на повелении: «Освяти Мне каждого первенца…» (Исх 13,2). Однако цикл обрядов, связаных с приходом младенеца на свет, включал в себя не только посвящение, но также наречение имени и обрезание. Рождение ребенка в древнем Израиле считалось знаком благословения Божия: «Вот наследие …

CHRYSTOLOGICZNA FUNKCJA INTERKALACJI MARKOWYCH

Kwestia Markowych włączeń zwanych interkalacjami porusza umysły egzegetów od ponad pięćdziesięciu lat. Jako jeden z pierwszych na problem interkalacji zwrócił baczniejszą uwagę E. von Dobschütz[1]. Duży wkład w badania nad tą typowo Markową techniką literacką wnieśli o ostatnich latach J.R. Donahue[2] i J.R. Edwards[3]. Nie bez znaczenia na tym polu pozostają także badania przeprowadzone przez …

„Stoi Królowa po Twojej prawicy” (Ps 45,10). Czy Biblia mówi o Maryi jako Królowej?

W liście apostolskim Rosarium Virginis Mariae Jan Paweł II podkreśla prawdę, że Kościół czci Maryję jako Królową: „Do tej chwały, w której od momentu wniebowstąpienia Chrystus zasiada po prawicy Ojca, również Ona [Maryja] zostanie wyniesiona z chwilą wniebowzięcia, by antycypować to, do czego przeznaczeni są wszyscy sprawiedliwi przez zmartwychwstanie ciał. Wreszcie ukoronowana w chwale – …

ŚWIĘTOWANIE SZABATU W CZASACH CHRYSTUSA W ŚWIETLE ŹRÓDEŁ ŻYDOWSKICH

  Materiał źródłowy dotyczący sposobu świętowania szabatu w czasach Chrystusa zapisany został w pismach Józefa Flawiusza (zwłaszcza Antiquitates judaicae i De bello judaico), Filona z Aleksandrii (głównie De specialibus legibus), w apokryfach Starego Testamentu, Misznie, a nawet w późniejszych midraszach i Talmudzie. Opierając się na tych zapisach można pokusić się o próbę odtworzenia sposobu celebracji …