Ewangelia Janowa, jako powstała najpóźniej, jest najbardziej ze wszystkich dzieł ewangelistów przepracowana teologicznie. Różni się od synoptyków znacząco. Niektórzy egzegeci twierdzą, że autor czwartej ewangelii czerpał materiały z Marka[1]. Inni jednak nie zgadzają się z tym zdaniem, utrzymując, że Jan czerpał z podobnej, aczkolwiek niezależnej tradycji. To właśnie w niej znalazł materiał, którego nie zamieścili …
Mówi się o nim, że był pierwszym twórczym pisarsko wyznawcą Chrystusa, który pochodził z chrześcijańskiego domu. Jego ojciec Leonidas dał mu wykształcenie nie tylko matematyce, gramatyce i retoryce, ale także w myśleniu teologicznym i zasadach chrześcijańskiej wiary. Te ostatnie tak silnie zakotwiczyły się w sercu młodego wyznawcy, że niejednokrotnie odznaczył się on znacznym radykalizmem w …
Read more „Spór o alegorię. Orygenes i rabini o Pieśni nad pieśniami”
„Kościół […] zawsze uważał i uważa Pisma Boże zgodnie z Tradycją świętą, za najwyższe prawidło swej wiary” (Dei Verbum 21). Rozwój biblistyki w ostatnich dziesięcioleciach, zwłaszcza po Soborze Watykańskim II, spowodował pogłębienie rozumienia wielu tekstów biblijnych i upowszechnienie samej lektury Pisma Świętego. Miłość do Biblii została rozpalona w wielu świeckich wiernych, zwłaszcza w ruchach religijnych …
Każda księga biblijna przeniknięta jest symboliką, zwyczajami czasów, w których była pisana, a także kultury dalekiej od umysłu ukształtowanego w oparciu o grecko-rzymskie wzorce. Stąd przy osobistej lekturze Biblii mogą pojawiać się trudności we właściwym odczytaniu przesłania tekstu, a także umiejętnym zastosowaniu do konkretnej sytuacji czytelnika. Warto więc przyjrzeć się przynajmniej niektórym zasadom interpretacji …
Read more „Zasady interpretacji tekstu biblijnego i ich praktyczne wykorzystanie”
Św. Jan w kontekście mowy eucharystycznej (J 6) zamieszcza wypowiedź Jezusa: Nikt nie może przyjść do Mnie, jeśli go nie pociągnie Ojciec (J 6,44a). Właściwą interpretację logionu mogą przybliżyć nam odcienie znaczeniowe czasownika elkein, przyciągnąć. Koniecznym więc będzie sięgnięcie do kluczowych tekstów Starego i Nowego Testamentu, w których słowo to się pojawia, a następnie odczytanie …
Read more „OJCIEC, KTÓRY POCIĄGA DO CHRYSTUSA (J6, 44) – KILKA REFLEKSJI EGZEGETYCZNYCH”
W 1999 roku Reuven Kalifon, nauczyciel z kibucu Tzuba, wskazał angielskim archeologom tajemniczą jaskinię, którą odnaleźli jego uczniowie. Sprawą zainteresował się Shimon Gibson. To on właśnie postawił tezę, że chodzi o grotę, w której swą działalność prowadził Jan Chrzciciel. Jego książka The Cave of John the Baptist zawiera błyskotliwe stwierdzenie: „Składając razem najnowsze fakty archeologiczne …
Na pierwszy rzut oka wydawać by się mogło, że dziesiąte przykazanie Dekalogu jest powtórzeniem siódmego. Nakaz „nie kradnij” (Wj 20,15) wydaje się zawierać niemal tę samą myśl, co przykazanie „Nie pożądaj … żadnej rzeczy bliźniego twego” (Wj 20,17). Bliższa analiza kontekstu i terminologii prowadzi jednak do wniosku, że obydwa przykazania mogą dotyczyć zupełnie różnych sytuacji. …
Skaitydamas Luko pasakojimą apie Sauliaus tarsiečio patirtį prie Damasko vartų, skaitytojas dažnai prieš akis regi Michelangelo Merisi, vadinto Caravaggio, drobę, kurią gali pamatyti Romos Maria del Popolo bažnyčios lankytojai. Pagrindinis paveikslo, nutapyto 1600-1601 m., veikėjas, kaip būtų galima tikėtis, yra ne tas, kuris vėliau taps tautų apaštalu, ir net ne prisikėlęs Kristus (paveiksle jo …
Read more „Saulius Tarsietis susitinka Kristu. Reflksijos pagaj Apd 9, 1-9”
Na 10 wieków przed Chr. pełen rozterek, skrywanych pytań i wątpliwości Samuel usłyszał głos Boży: „Nie tak widzi człowiek, jak widzi Bóg. Człowiek patrzy na to, co widoczne dla oczu, Bóg natomiast patrzy w serce”. U progu kolejnego roku akademickiego wysiłku spróbujmy spojrzeć na ten czas oczyma wiary. Spróbujmy spojrzeć na dzień dzisiejszy oczyma samego …
Jest w Biblii księga, która ani razu nie wspomina o Bogu[1]. To księga, która składa się z kilku pieśni opowiadających o miłości pasterza i Szulamitki, księga, której tytuł brzmi „Pieśń najpiękniejsza”[2]. Talmud, tłumacząc oryginalne brzmienie tytułu Szir Haszirim („pieśń nad pieśniami”), odnosi go do autorstwa, wyjaśniając, że szir (Pnp) jest ponad dwiema pozostałymi „pieśniami” (szirim) …
Pisma św. Jana apostoła należą do najpóźniej powstałych ksiąg Nowego Testamentu. Według tradycji Jan, jako najmłodszy spośród Dwunastu i jedyny, który nie poniósł śmierci męczeńskiej, był najdłużej żyjącym apostołem. Należy się więc spodziewać, że jego refleksja teologiczna odznacza się niezwykłą głębią, miał bowiem najwięcej czasu ze wszystkich autorów ksiąg Nowego Przymierza na medytację życia, działalności, …
„Dlaczego twierdzą niektórzy z was, że nie ma zmartwychwstania?” (1Kor 15,12b). Przyczyny odrzucenia wiary w zmartwychwstanie w Kościele korynckim Paweł głosił dobrą nowinę mieszkańcom Koryntu prawdopodobnie od roku 51, kiedy to doszło do spotkania apostoła narodów z Pryscyllą i Akwilą, małżeństwem wysiedlonym z Rzymu z powodu dekretu Klaudiusza (Dz 18,1-2)[1]. Nie jest pewne, czy byli już …
Read more „Dlaczego twierdzą niektórzy z was, że nie ma zmartwychwstania?”
J. Klinkowski, Analiza dramatyczna Ewangelii św. Jana, Biblioteka Diecezji Legnickiej 40, Legnica 2007, ss.486 Książka ks. Jana Klinkowskiego poświęcona została – jak stwierdza sam Autor – „analizie dramatycznej” Ewangelii Janowej. Jej tytuł został sformułowany następująco: Analiza dramatyczna Ewangelii św. Jana. Ponieważ sugeruje on, że sama analiza jest dramatem, może lepiej byłoby go sformułować jako Analiza …
Read more „J. Klinkowski, Analiza dramatyczna Ewangelii św. Jana”
Kto wybiera się na Wileńszczyznę, by poznać jej historię i zabytki, by poczuć klimat dawnych lat i zanurzyć się w dawnych tradycjach i zwyczajach religijnych, z pewnością natknie się na wciąż jeszcze żywotną grupę religijną karaimów. Wydaje się, że najbardziej żywo swą działalność karaimi przejawiali w Trokach i w samym Wilnie. Do dziś stoją tam …
Read more „Karaimi Wileńszczyzny – ich praktyki i wierzenia”
Księga, której hebrajski tytuł brzmi Szir ha-Szirim, czyli „Pieśń najpiękniejsza”[1], stała się przedmiotem zaciętych debat rabinackich na przełomie I i II stulecia. Kością niezgody stało się pytanie, czy księgę tę włączyć do kanonu ksiąg świętych. Odpowiedź na to pytanie nie była jednoznaczna po pierwsze dlatego, że w Pnp nie wspomina się o Bogu[2], po drugie …
Read more „Misterium miłości zaklęte w pieśni. Konteksty interpretacyjne Pieśni nad pieśniami”