Dlaczego Józef został świętym? Nazaret

Chrześcijanie w VII w. byli przekonani, że potrafią dokładnie zlokalizować dom Maryi i Józefa. Opat o imieniu Arkulf odwiedził to miejsce około 670 roku. Tak wspomina swoją wizytę: „Miasto Nazaret położone jest na górze i posiada wiele budowli z kamienia. W jego obrębie są również dwa bardzo wielkie kościoły: jeden, w centrum miasta, osadzony jest …

Dwie drogi, jedna wieczność

Przed wejściem do Ziemi Obiecanej, wędrujący przez pustynię Izraelici otrzymali od Boga za pośrednictwem Mojżesza prostą zasadę postępowania, którą niektórzy egzegeci nazwali „prawem dwóch dróg”. Została ona zapisana w tradycji deuteronomistycznej w następującym ujęciu: „Patrz! Kładę dziś przed tobą życie i szczęście, śmierć i nieszczęście. Ja dziś nakazuję ci miłować Pana, Boga twego, i chodzić …

W. Bejda, Od Saula do Jozjasza

W. Bejda, Od Saula do Jozjasza. Monarchia biblijna w Starożytnościach żydowskich Józefa Flawiusza, w porównaniu z żydowską literaturą okresu drugiej świątyni i pismami rabinicznymi, Bibliotheca Biblica, PWT – TUM, ISBN 978-83-7454-446-7, Wrocław 2018, ss. 223. Opis książki Dlaczego Saul stał się według przez Józefa wzorem hellenistycznego władcy, Dawid zaś był krytykowany przez rabinów, a Salomon stał się potężnym …

Skąd Paweł wyruszył do Rzymu? Sydon

Sydon (fot. M. Rosik) Pierwsze wzmianki o Sydonie sięgają okresu Amarna (XIV w. przed Chr.), kiedy to król Zimrida z Sydonu wystosował dwa listy do faraona, uznając swoją lojalność wobec władcy Egiptu i prosząc o pomoc w odzyskaniu terytoriów zagarniętych przez buntowników Habiru. Pochodzący z XI wieku przed Chr. poemat egipski Wen-Amona wspomina o pięćdziesięciu …

List Barnaby

Apokryficzny List Barnaby był przez pierwszych chrześcijan uważany za pismo natchnione, które powinno znaleźć się w kanonie Nowego Testamentu. Zarówno Klemens Aleksandryjski, jak i Orygenes, również wywodzący się z egipskiej stolicy nauki, przypisują list samemu Barnabie. Współpracownik apostoła narodów jednak nie mógł być autorem przypisywanego mu listu. Chodzi nie tylko o datę jego powstania (misjonarz musiałby …

Veritas graeca, veritas latina et veritas confessionis

Jak się powszechnie uważa, polskie przekłady biblijne sporządzane były z wykorzystaniem europejskiej literatury filologiczno-biblijnej. W ten sposób stały się one narzędziem popularyzacji osiągnięć filologii biblijnej i biblistyki XVI i XVII w. [Pietkiewicz 2017: 262]. Zastosowanie tej nowoczesnej na ówczesne czasy metody widać zwłaszcza w Przedmowach, w których tłumacze zdradzają swój warsztat naukowy, odwołując się do …

Paweł apostoł o naturalnym poznaniu Boga (Rz 1,19-20)

fot. M. Rosik Katechizm Kościoła Katolickiego uznaje fragment korespondencji Pawła z Rzymianami (Rz 1,19-20) za locus classicus w argumentacji biblijnej za naturalną (rozumową) poznawalnością Boga. Wśród „dróg”, które są nie tyle dowodami, co argumentami za istnieniem Boga, autorzy Katechizmu wymieniają dwie: świat materialny i osobę ludzką (KKK 31). W refleksji nad Pawłowym wywodem (1) ukażemy najpierw …

Approach to Interpretation of the Bible Through Recourse to Jewish Exegetical Traditions – Why Is It Still Important?

The document of the Pontifical Biblical Commission Interpretation of the Holy Scriptures in the Church lists, among traditional methods of the interpretation of the Bible, the approach through recourse to Jewish exegetical traditions. We read there, among others: “The Old Testament reached its final form in the Jewish world of the four or five centuries …

Apartament Boga

Każdy, kto choć raz jechał nocą drogą z Tel Awivu do Jerozolimy, nie zapomni nigdy otaczającego go krajobrazu. W mroku widać jedynie zarysy wzgórz. Są łagodne, piaskowego koloru. I gdy zaczyna się już wydawać, że krajobraz jest jednolity, wręcz monotonny, oto nagle zza pagórków wyłania się prawdziwa góra, wyniosła – a na nie tysiące świateł …

J. Czerski, Ewangelia i Listy św. Jana. Wprowadzenie literackie, historyczne i teologiczne

J. Czerski, Ewangelia i Listy św. Jana. Wprowadzenie literackie, historyczne i teologiczne, Opolska Biblioteka Teologiczna 156, Opole 2016, s. 226, ISBN 978-83-63950-74-3 Sobór Watykański II zachęcał, aby przez częstą lekturę Pisma świętego „rozbudzać serdeczne i żywe umiłowanie Pisma świętego” (KL 24) tak, aby ci wszyscy, którzy „zajmują się pracowicie posługą słowa, dzięki wytrwałej lekturze i …

Metoda odwoływania się do żydowskich tradycji interpretacyjnych – dlaczego wciąż istotna w egzegezie?

Dokument Papieskiej Komisji Biblijnej Interpretacja Pisma Świętego w Kościele wśród tradycyjnych metod interpretacji Biblii wymienia metodę odwoływania się do żydowskich tradycji interpretacyjnych. Czytamy tam między innymi: „Stary Testament swoją postać ostateczną przybierał w środowisku judaistycznym na przestrzeni czterech albo pięciu stuleci poprzedzających erę chrześcijańską. Judaizm ten stanowił również środowisko, w którym kształtował się Nowy Testament …

Synagoga a rodzący się Kościół w perspektywie misji

Nie ulega wątpliwości, że działalność misjonarska rodzącego się Kościoła była jednym z czynników, które doprowadziły do ostatecznego rozejścia się dróg chrześcijaństwa i judaizmu. Wśród teologów nie gasną spory co do tego, w jakiej mierze judaizm sam w sobie był religią misyjną, jednak ci Żydzi, którzy uwierzyli w Jezusa jako Mesjasza, rozpoczęli działalność misjonarską zakrojoną na …

Wielbłąd natchniony

fot. M. Rosik Przestrzegając przed niebezpieczeństwem bogactw, Jezus uzasadniał, że „łatwiej jest wielbłądowi przejść przez ucho igielne niż bogatemu wejść do królestwa Bożego” (Mk 10,25). Niemal w każdym komentarzu biblijnym znajdzie się wzmianka o bramie nazywanej Uchem Igielnym, przez którą z ledwością przechodziły pustynne garbusy. Jeśli nie były zbyt wielkie, a garb nie był nadto sterczący, …

U stóp Gamaliela

ADAM GRZEŚKOWIAK, „U stóp Gamaliela…” (Dz 22,3). Zastosowanie metod egzegezy żydowskiej w Pierwszym Liście do Koryntian (seria: Biblica et Judaica, „Bernardinum”, Pelplin 2017, ss. 592) ISBN 978-83-7823-943-7  W ostatnich dziesięcioleciach coraz bardziej nasila się w biblistyce i teologii nurt badań wzajemnych oddziaływań judaizmu (biblijnego, a także rabinicznego) i rodzącego się chrześcijaństwa, a co za tym idzie – …

W Nim się wszystko spełniło

Kiedy Izraelici utracili niezależność państwową po najeździe Babilończyków w 586 roku przed Chr., rozpoczął się trwający dwadzieścia sześć wieków okres, w którym praktycznie nie posiadali własnego niezawisłego państwa, z wyjątkiem stosunkowo krótkiego czasu rządów Hasmoneuszy. Albo zamieszkiwali tereny nazwane przez Rzymian Palestyną jako poddani obcej władzy (babilońskiej, perskiej, helleńskiej, ptolemejskiej i seleukidzkiej, rzymskiej, bizantyjskiej, arabskiej, tureckiej, …