Brzęk tłuczonego szkła (08.11.2020)

Owadia Josef, zmarły kilka lat temu ortodoksyjny sefardyjski naczelny rabin Izraela, burzył się, gdy po stłuczeniu szkła w czasie ceremonii ślubnej słyszał gości weselnych wykrzykujących mazeł tow, czyli „na szczęście”. Życzenie szczęścia nowożeńcom nie powinno pojawiać się w tym momencie uroczystości – wyjaśniał, dodając: „Wielu niedouczonych ludzi napełnia swoje usta śmiechem podczas rozbijania szkła, krzycząc mazeł …

Góra Oliwna

Od murów Starej Jerozolimy oddziela Górę Oliwną Dolina Cedronu. Góra wznosi dumnie swą głowę we wschodniej części miasta, przesłaniając widok na Pustynię Judzką, ciągnącą się za nią aż do Jerycha i dalej na wschód. Nazwę bierze od oliwnych gajów, które w dawnych czasach pokrywały jej zbocza. Była świadkiem wielu biblijnych wydarzeń. Tu zatrzymała się Chwała …

Sto bram. Dokąd?

Jest w Jerozolimie miejsce zupełnie niezwykłe, wyjęte jakby z innego świata, bardzo różne od współczesnych uporządkowanych żydowskich osiedli i pełnych rozgardiaszu dzielnic arabskich. To Mea Szearim – dzielnica Stu Bram, zamieszkiwana przez ortodoksyjnych Żydów. Pomysłodawcą założenia ortodoksyjnej dzielnicy był Konrad Schick. Pierwsi przybysze zawitali w „dzielnicy czystych dusz” w XIX stuleciu. Pochodzili z Polski i …

Jak siebie samego (25.10.2020)

W „Etyce wartości” Tischner pisał: „Człowiek jest jak płynąca poprzez czas – pieśń. Kto gra ową pieśń? Sam człowiek jest tu instrumentem i artystą”. Wykonanie tischnerowskiej pieśni polega między innymi na praktykowaniu przykazania miłości Boga i człowieka, zgodnie z zasadą „Będziesz miłował swego bliźniego jak siebie samego” (Mt 22,39). Coraz bardziej powszechna staje się następująca …

Petra

Petra leży na skrzyżowaniu dwóch dróg. Jedna prowadzi od Morza Czerwonego do Damaszku, druga – z Zatoki Perskiej do Gazy. Całość miasta wykutego w skałach rozciąga się na obszarze stu kilometrów kwadratowych. Na trzy wieki przed Chr. Nabatejczycy wykuli w skale świątynie, sklepy, pałace i grobowce. Wykuli w skale swoje domy. Wyczarowali miasto. Miasto przez …

Boskie Bogu (18.10.2020)

Chyba wszystkim, którzy interesowali się choć przez chwilę postacią Tomasza z Akwinu, znana jest anegdota o desce wyciętej przy obiadowym stole. Tylko dzięki temu zabiegowi trzynastowieczny święty mógł się przy nim zmieścić. Trzeba przyznać, że także umysł dominikanin scholastyk miał tęgi. Dowód? Choćby interpretacja Jezusowego powiedzenia: „Oddajcie więc cezarowi to, co należy do cezara, a …

Świątynia jerozolimska

Kiedy w roku 70 po Chr. wojska Tytusa wkroczyły do Jerozolimy, rozegrała się jedna z największych tragedii w historii narodu wybranego. Wódz zawołał, iż godzi się, aby kapłani zginęli wraz z przybytkiem i nakazał wymordować personel świątynny, a samą świątynię spalić. Na tryumfalnym Łuku Tytusa do dziś podziwiać można relief przedstawiający wynoszoną ze świątyni menorę. …

Poza Kościołem (15.10.2017)

Wbrew przekonaniom niektórych Kościół niezwykle rzadko formułuje dogmaty. Ostatni z nich ogłosił Pius XII niemal siedemdziesiąt lat temu. Dotyczył prawdy o wniebowzięciu Maryi, prawdy obecnej w przekonaniach chrześcijan już od pierwszych wieków. Analogicznie rzecz miała się z dogmatem ogłoszonym na Soborze we Florencji w 1442 roku. Brzmi on: poza Kościołem nie ma zbawienia. Po raz …

Tyr

Wszystkie fot.: M. Rosik Tyr położony czterdzieści kilometrów na południe od Sydonu leży na półwyspie, który powstał z połączenia dawnej wyspy ze stałym lądem za pomocą grobli. Łodzie przycumowane na nabrzeżu w niewielkim stopniu świadczą o dawnej wielkości ogromnego portu handlowego i przeładunkowego. Starożytni Fenicjanie nazywali tę niezwykłą wyspę-miasto „królową morza”. Założone na trzy tysiąclecia …

Okręt bez kapitana (04.10.2020)

Søren Kierkegaard chętnie porównywał społeczeństwo jego czasów do okrętu dryfującego po morskich falach. Na okręcie nie ma kapitana. Na mostek kapitański wchodzi jedynie kucharz, by informować rozbawionych pasażerów o godzinach posiłków. Swą diagnozę dziewiętnastowiecznego społeczeństwa duński filozof uzasadniał odrzuceniem autorytetów. Po wygłoszeniu przypowieści o rolnikach – zabójcach Jezus zadaje swym słuchaczom retoryczne pytanie: „Czy nigdy …

Banias

Dzisiejsze Banias, zwane za czasów Jezusa Cezareą Filipową, leży u źródeł rzeki Jordan. Czczono tu niegdyś bożka natury o imieniu Pan (stąd nazwa „Paneas”, wymawiana dziś jako „Banias”). Herod Wielki wystawił tu świątynię ku czci Augusta, natomiast jego syn Filip rozbudował miasto i nadał mu nazwę Cezarea. Filip miał przeprowadzić tu eksperyment pozwalający wskazać dokładnie …

Amen (27.09.2020)

Pochwałę prostytutek i złodziei, którzy postanowili zmienić swoje życie, rozpoczyna Jezus od uroczystej deklaracji: „Zaprawdę, powiadam wam: Celnicy i nierządnice wchodzą przed wami do królestwa niebieskiego. Przyszedł bowiem do was Jan drogą sprawiedliwości, a wy mu nie uwierzyliście. Uwierzyli zaś mu celnicy i nierządnice” (Mt 21,31-32). Użyte przez Jezusa słowo „zaprawdę” w języku hebrajskim brzmi: …

Samaria

Najważniejszym ośrodkiem kultu Samarytan jest Garizim. Teologowie do dziś nie są zgodni co do tego, czy Samarytanie w czasach Jezusa stanowili odrębną grupę etniczną, czy raczej było to jedno ze stronnictw judaizmu. Sami Żydzi z pewnością nie uważali Samarytan za swoich. Kiedy w 536 r. Żydzi, po edykcie uwalniającym Cyrusa, mogli powrócić z niewoli, by …