Wśród ewangelistów szczególną troskę o systematyczną prezentację nauczania Jezusa ujętego w mowy przejawia Mateusz. Ewangelista adresował swe dzieło do chrześcijan pochodzenia żydowskiego. Zdając sobie sprawę ze znaczenia Pięcioksięgu dla religii judaistycznej, tak skonstruował swoją Ewangelię, że zamieścił w niej pięć wielkich mów Jezusa. Sama idea pięciu mów niesie już ze sobą przesłanie: dobra nowina o zbawieniu staje się nową Torą (Pięcioksięgiem), natomiast Jezus staje się nowym Mojżeszem – Prawodawcą. O ile bowiem pierwsze Prawo przyniesione zostało przez Mojżesza, który otrzymał je od Jahwe w teofanii synajskiej, o tyle nowe prawo zostaje objawione przez Jezusa.
Ostatni nakaz Jezusa zapisany na kartach ewangelii Mateuszowej zawiera liczne paralele z Ewangelią Dzieciństwa. Paralele te koncentrują się wokół tematyki Bożego panowania nad światem, obecności Boga wśród ludu czy osobistego spotkania z Jezusem, a także adoracji wyrażonej przed Nim i roli odczytanego motywu „góry” w Galilei. Bez wątpienia ukazanie się Chrystusa uczniom służyło budowaniu Kościoła. …
Wzmianki o świetle w narracji o pustym grobie i opisie ukazania się Chrystusa włączają się w nurt biblijnej symboliki światła. Dualizm światło – ciemność znany jest nie tylko w pismach Starego Testamentu; pojawia się w literaturze qumrańskiej i apokryficznej. Dla starożytnych Izraelitów światło było symbolem tego, co dobre, dlatego już pierwsze zdania Biblii oznajmiają tę …
Mateuszowa wzmianka, iż podczas śmierci Jezusa zasłona przybytku rozdarła się na dwoje, doczekała się wielu interpretacji w pierwszych wiekach chrześcijaństwa. Apokryficzna Protoewangelia Jakuba przekazuje piękną tradycję, iż zasłonę przybytku tkała Maryja, Matka Chrystusa. Kapłani postanowili uczynić nową zasłonę, wybrali więc siedem dziewcząt bez skazy, z pokolenia Dawida. Znalazła się wśród nich także Maryja. Dziewczęta ciągnęły …
Przy lekturze sceny śmierci Jezusa na krzyżu warto zwrócić uwagę na słowa modlitwy, które Jezus wypowiadał do Boga: „Boże mój, Boże mój, czemuś Mnie opuścił?” (Ps 22,2a). Należy zwrócić uwagę, że Jezus umierał na krzyżu około godziny piętnastej; jest to godzina, w której pobożni Żydzi zwykli zwracać się do Boga w swoich modlitwach. Również i …
Według relacji Mateusza, Piłat zmuszony był skazać Jezusa na krzyż. Gdy ten domagał się od tłumu wyjaśnienia, dlaczego pragną Go ukrzyżować, tłum jeszcze głośniej krzyczał: „Na krzyż z nim!” (Mt 27,23). Symboliczny gest umycia rąk na oczach tłumu miał wskazywać na niewinność Piłata. Piłat określa Chrystusa terminem „sprawiedliwy”. Termin ten wskazuje jednocześnie, że sprawiedliwy jest …
Piłat w 26 roku został mianowany przez cesarza Tyberiusza prefektem Judei. Był następcą Waleriusa Gradusa. Objął ten urząd jako protegowany niejakiego Sejana.Często popadał w konflikt ze swoimi poddanymi. Zwłaszcza trzy jego decyzje nie podobały się ludowi izraelskiemu: wniesienie sztandaru z wizerunkiem cesarza do twierdzy Antonia, umieszczenie tarcz w pałacu Heroda i budowa akweduktu jerozolimskiego, na …
Bardzo często w egzegezie następuje porównanie dwóch postaci: Piotra i Judasza, obydwaj bowiem zdradzili swojego Mistrza. Współczesna egzegeza w duchu psychologii głębi akcentuje moment strachu w całej tradycji Piotrowej. Wydaje się bowiem, że ten pierwszy spośród Apostołów rzeczywiście często borykał się z problemem strachu. Na kartach ewangelii spotykamy kilkukrotnie sceny, w których Piotr się lęka. …
Podczas sceny pojmania Jezusa miał miejsce specyficzny epizod. Piotr ugodził sługę najwyższego kapłana, odcinając mu ucho, Jezus jednak rzekł do Piotra: „Włóż miecz na swoje miejsce, bo wszyscy, którzy za miecz chwytają, od miecza giną” (Mt 26,52). Warto spojrzeć na całe wydarzenie w kluczu symbolicznym. Miecz jest symbolem często powracającym na kartach starożytnej literatury. Symbolika …
Ostatnia Wieczerza miała charakter uczty paschalnej, która miała bardzo określony porządek: kiddusz i pierwszy kielich, umycie rąk i łamanie chleba, haggada o wyjściu z Egiptu i drugi kielich, błogosławieństwo chleba i gorzkich ziół oraz ich spożycie, błogosławieństwo po posiłku i trzeci kielich, śpiewy Hallelu i czwarty kielich. Praktycznie uczta paschalna wyglądała następująco: Każdy z domowników miał ściśle określoną rolę. Najmłodszy z …
Betania była też świadkiem niezwykłego wydarzenia – wskrzeszenia Łazarza. Dokonując tego czynu Jezus pośrednio zapowiada swoje własne zmartwychwstanie. Tym razem nie przebywa w domu znajomej rodziny, lecz zatrzymuje się w domu Szymona trędowatego. Z całą pewnością był to człowiek już uzdrowiony z trądu, inaczej bowiem byłby zmuszony do zamieszkania w obozowisku przeznaczonym dla trędowatych, które …
Ostatnia perykopa przed opisem męki, śmierci i zmartwychwstania Chrystusa zanotowana przez Mateusza dotyczy wizji sądu ostatecznego. Jezus określa się w niej terminem „Syn Człowieczy”. Mówi o tym, że gdy Syn Człowieczy pojawi się w chwale wraz ze swoimi aniołami, wtedy zasiądzie na tronie i sądzić będzie wszystkie narody. Będzie oddzielał jednych ludzi od drugich, tak jak …
Przypowieść o talentach podkreśla konieczność aktywnego oczekiwania na przyjście Pana. Dziś należy ją interpretować przede wszystkim z nachyleniem egzystencjalnym. Jezus stwierdza bowiem, że sługa, który otrzymał jeden talent schował go, gdyż motywowany był strachem: „Panie, wiedziałem, żeś jest człowiek twardy: chcesz żąć tam, gdzie nie posiałeś i zbierać tam, gdzieś nie rozsypał. Bojąc się, poszedłem …
Mateusz rozpoczyna tematyczny blok poświęcony przypowieściom, które mówią o czujności i oczekiwaniu na przyjście przychodzącego Pana. Zamieścił tutaj trzy przypowieści: przypowieść o wiernym i niewiernym słudze (Mt 24,45-51), przypowieść o pannach roztropnych i nierozsądnych (Mt 25,1-13) oraz przypowieść o talentach (Mt 25,14-30). Ich orędzie nawzajem się dopełnia. Zatrzymajmy się nad dwoma pierwszymi. Pierwsza przypowieść mówi …
Zapowiadając swoje powtórne przyjście, Jezus przestrzega przed fałszywymi mesjaszami. Nakazuje by uczniowie nie wierzyli tym, którzy mówią: „Oto tu jest mesjasz albo oto tam”. Powstaną bowiem fałszywi mesjasze i fałszywi prorocy, którzy obdarzeni będą mocą czynienia znaków i cudów, i wielu spośród chrześcijan wprowadzą w błąd. Wzmianka o tym, iż o fałszywych mesjaszach będą mówić: …
Jezusowe zapowiedzi końca świata skłaniają do refleksji na temat współczesnego oczekiwania na czasy ostateczne. Oczekiwanie to obecne było nie tylko wśród Żydów czasów Jezusa; było również obecne wśród pierwszych chrześcijan. Święty Paweł musiał studzić zapał pierwszych gorliwych wyznawców Chrystusa, którzy spodziewali się, że przyjdzie On niezwykle szybko, jeszcze w czasie ich ziemskiego życia. Przełom er …